Dziennik Ekonomiczny: Nieoczekiwany spadek PMI

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

  • Lepsze od oczekiwań dane z USA, zwłaszcza o ofertach pracy, nieco stłumiły oczekiwania na obniżki stóp procentowych za oceanem. Na Wall Street dominowały spadki, na lekkim minusie zakończyły dzień również giełdy europejskie. Indeksy WIG i WIG20 spadły wczoraj po ok 0,5%. Rentowności obligacji w USA marginalnie wzrosły, a w Europie nieznacznie spadły. Złoty pozostawał mocny, zwłaszcza do dolara – kurs USDPLN spadł poniżej 3,60 (do poziomu najniższego od 2018). Zmiany na polskim rynku długu nie były znaczące.
  • Dziś RPP najprawdopodobniej pozostawi bez zmian stopy procentowe (stopa referencyjna 5,25%). Uważamy, że szanse na obniżkę stóp są niewielkie – takie sygnały płynęły z wypowiedzi decydentów, chociaż Rada przyzwyczaiła nas, że lubi zaskakiwać. W ankiecie prognostycznej Parkietu 13 prognozujących (w tym my) oczekuje stabilizacji stóp, a 5 obniżkę o 25pb. Ku niższym stopom skłaniają się natomiast inwestorzy – wyceniają je kontrakty terminowe i FX swapy. Według nas RPP wstrzyma się z decyzją o obniżce ze względu na obawy o zbyt ekspansywną politykę fiskalną, zbyt wolne hamowanie płac i niepewność dotyczącą sytuacji geopolitycznej oraz cen energii. Wraz z komunikatem RPP poznamy też najważniejsze parametry nowej projekcji PKB i inflacji – powinna ona pokazać wyraźnie niższą niż poprzednia ścieżkę inflacji (w całym horyzoncie projekcji CPI może pozostać w szerokim celu 1,5-3,5%). Z kolei wzrost PKB może zostać zrewidowany w dół ze względu na zagrożenia płynące zza granicy. Ze względu na wymienione wcześniej czynnik niepewności, bardziej optymistyczna projekcja może nie wystarczyć Radzie do obniżenia stóp – wg nas stanie się tak dopiero we wrześniu, kiedy najpewniej będzie już znany projekt budżetu na 2026.
  • Uwaga globalnych inwestorów będzie dziś zwrócona ku portugalskiej Sintrze, gdzie trwa trzeci i ostatni dzień sympozjum EBC, z udziałem decydentów z banku (m.in. Ch.Lagarde, L.de Guindos, i ekonomistów akademickich (m.in. P.Aghion). Z USA poznamy raport ADP za czerwiec, będący przedsmakiem czwartkowych (publikacja przesunięta z piątku ze względu na święto 4 lipca) danych z amerykańskiego rynku pracy.

 

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

  • POL: Wskaźnik PMI dla przemysłu w czerwcu wyniósł 44,8 pkt. i pogłębił swój spadek poniżej neutralnej granicy 50 pkt., mimo oczekiwań na wzrost (kons.:48,1 pkt., PKOe: 47,9 pkt.). Czerwcowy wynik wskazuje na najgłębsze pogorszenie warunków biznesowych i nowych zamówień od października 2023. Wyniki kontrastują z publikowanymi wcześniej innymi wskaźnikami koniunktury, które nie potwierdzają niekorzystnego obrazu sektora. Zagregowany przez nas wskaźnik koniunktury GUS w czerwcu nieznacznie wzrósł, do −2,1 pkt. z −2,3 pkt. w maju, przy niewielkiej poprawie w przemyśle. Wskaźnik ESI dla Polski w czerwcu wzrósł do 101,4 pkt. z 100,4 pkt. przed miesiącem, do czego przyczyniły się wszystkie sektory, poza budownictwem. Więcej w Makro Flash: PMI (zbyt) dramatyzuje.
  • USA: Prezes J.Powell powtórzył, że obniżki stóp Fed są prawdopodobne w tym roku i nie wykluczył obniżki już w lipcu, podkreślając, że decyzja FOMC będzie zależna od danych. Istotny w tym kontekście będzie zapewne jutrzejszy raport NFP z rynku pracy.
  • EUR: Podczas sympozjum w Sintrze przedstawiono raport o strukturalnych różnicach pomiędzy europejskim i amerykańskim rynkiem pracy i ich wpływie na innowacyjność i konkurencyjność. Autor (B.Schoefer) wspomina „eurosklerozę” – pojęcie z lat 70-80-tych, które oznaczało wysokie bezrobocie w UE wynikające ze sztywności rynku pracy. Mimo, że obecnie stopa bezrobocia w UE niemal zrównała się z USA, to rynki pracy nadal istotnie się różnią. W raporcie wskazano, że mimo deregulacji części sektorów i rynków produktów europejskie regulacje dotyczące rynku pracy (m.in. ochrona zatrudnienia, negocjacje zbiorowe, systemy ubezpieczeń społecznych) pozostały w dużej mierze niezmienione od tego czasu. Raport zwraca uwagę, że spadek bezrobocia w UE, niekoniecznie skutkował poprawą sytuacji na rynku pracy – w niektórych obszarach jakość miejsc pracy pozostaje niska lub pogorszyła się – dotyczy to m.in. osób młodych czy mieszkańców gorzej rozwiniętych regionów. Publikacja wskazuje też na negatywne konsekwencje tworzenia dualnych rynków pracy (różnicowanie kontraktów pracy, czasowe umowy, praca tymczasowa, „gig works”), które wprawdzie rozwiązały część problemów (m.in. ograniczyły bezrobocie), ale w ujęciu długoterminowym ograniczają wzrost produktywności (mniejsza skłonność do inwestycji w pracowników oraz nieefektywne wykorzystanie potencjału pracowników). Istniejące instytucje na rynku pracy ograniczają też mobilność pracowników, nawet jeśli w innych firmach/branżach warunki pracy (np. płace) są lepsze. W konsekwencji dynamizm rynku pracy (częstość zmian) w UE jest znacznie niższy niż w USA, co obniża zarówno wzrost produktywności jak i płac ze względu na wolniejszy proces „kreatywnej destrukcji”. Wpływa to również na relatywnie mniejsze niż w USA znaczenie sektorów technologicznych, B+R i tempo wdrażania rozwiązań ICT, które wymagają wcześniejszej kreatywnej destrukcji w branżach/firmach mniej efektywnych. Europejski model rynku pracy daje pracownikom większą ochronę i stabilność, co jest wartością samą w sobie, ale odbywa się to kosztem dynamiki i innowacyjności gospodarki. W otoczeniu pogłębiającej się luki USA-UE, szybkich zmian technologicznych i starzejącego się społeczeństwa ten kompromis staje się coraz bardziej kosztowny. Potencjalne rozwiązania powinny zwiększać dynamikę rynku pracy bez rezygnacji z kluczowych elementów ochrony pracowników. Autor sugeruje m.in. przenośność świadczeń pracowniczych przy zmianie pracy (głównie składek emerytalnych i zasiłków, analogicznie do amerykańskiego 401(k)), ujednolicenie ochrony przed zwolnieniem niezależnie od stażu pracy czy eksperymentowanie z nowymi rozwiązaniami w celu ich późniejszej implementacji na gruncie UE.
  • EUR: Inflacja HICP w czerwcu zgodnie z oczekiwaniami wzrosła do 2,0% r/r z 1,9% r/r w maju. Z kolei inflacja bazowa bez żywności, energii i używek pozostała bez zmian (2,3% r/r), również zgodnie z oczekiwaniami. Inflacja żywnościowa w czerwcu nieznacznie się obniżyła do 3,1% r/r z 3,2% r/r w maju, a nieznacznemu ograniczeniu uległa skala deflacji cen energii (‑2,7% r/r vs -3,6% r/r w maju). Kluczowa z perspektywy uporczywości procesów cenowych inflacja usługowa w czerwcu wzrosła tylko do 3,3% r/r, po tym jak w maju zaskakująco spadła do 3,2% r/r – są to poziomy najniższe od początku 2022. Hamowanie kontynuowała natomiast inflacja nieenergetycznych dóbr przemysłowych – do 0,5% r/r z 0,6% r/r w maju. Podsumowując, wiele wskazuje, że presja cenowa w strefie euro nie występuje, a inflacja trwale wróciła do celu EBC. Przyczynia się do tego hamowanie dynamiki płac, oczekiwania powolnego wzrostu gospodarczego, przy relatywnie dużej niepewności (wysokość i skutki ceł, zmiany w handlu międzynarodowym).
  • EUR: Mediana oczekiwań inflacyjnych na następne 12 miesięcy w maju obniżyła się o 0,3 pp do 2,8% r/r. Oczekiwania w horyzoncie 3-letnim spadły o 0,1 pp do 2,4% r/r, a oczekiwania 5-letnie wyniosły 2,1% r/r, podobnie jak w poprzednich 6 miesiącach. W maju medianowa postrzegana inflacja utrzymała się na poziomie 3,1% r/r i była zauważalnie wyższa od inflacji bieżącej (1,9% r/r), ale najniższa od września 2021. Dane dopełniają obrazu opanowania sytuacji inflacyjnej w strefie euro.
  • USA: Wskaźnik PMI w przemyśle w czerwcu wzrósł do 52,9 pkt. i był wyższy od wstępnego szacunku, który wskazywał na stabilizacje na poziomie 52,0 pkt. Indeks ISM w czerwcu również zaskoczył pozytywnie, rosnąc do 49,0 pkt. (kons. 48,8 pkt. wobec 48,5 pkt. w maju). Obraz, który ujawnia przemysłowy ISM jest mniej optymistyczny od PMI i pokazuje, że problemem amerykańskich przedsiębiorców są niewystarczające zamówienia (prawdopodobnie wynikające ze wzrostu ceł). Słabnący popyt z kolei nie sprzyja wzrostom zatrudnienia.
  • USA: Liczba nieobsadzonych etatów według ankiety JOLTS w maju nieoczekiwanie wzrosła do 7,769 mln wobec 7,395 mln w kwietniu. Wzrost był najwyższy od listopada, a przyczynił się do niego głównie sektor usług turystycznych (który wygenerował ¾ nowych ofert pracy). Koncentracja poprawy w usługach turystycznych nie zmienia obrazu amerykańskiego rynku pracy, na którym od pewnego czasu obserwujemy schłodzenie.
  • USA: Senat USA przyjął tzw. „One Big Beautiful Bill” – kluczową ustawę promowaną przez D.Trumpa. Decydujący głos (51 do 50) oddał wiceprezydent J.D.Vance. Ustawa trafi teraz do Izby Reprezentantów, gdzie jej dalsze losy pozostają niepewne z powodu podziałów w Partii Republikańskiej. Projekt przewiduje m.in. zwiększenie nakładów na armię i ochronę granic, likwidację podatków od napiwków i nadgodzin, a także głębokie cięcia w programie Medicaid - 12 mln osób może stracić ubezpieczenie zdrowotne. Choć ustawa zakłada redukcję wydatków o 1,2 bln USD, przewidziane ulgi podatkowe na poziomie 4,5 bln USD znacząco pogłębią deficyt budżetowy.
  • USA: D.Trump zapowiedział możliwe podwyższenie ceł na import z Japonii, jeśli do 9 lipca nie zostanie osiągnięte porozumienie handlowe. Japonia, która już płaci 10% cła na większość eksportu, stoi w obliczu groźby podwyżki do 30–35% lub więcej. Na japońskie samochody i części obowiązują już 25% cła, a stal i aluminium objęte są stawką 50%. USA nie planują przedłużenia negocjacji po 9 lipca. Do tej pory jedynym krajem, który zawarł nową umowę z USA po zawieszeniu ceł, była Wielka Brytania. Ryzyko wznowienia globalnej wojny handlowej rośnie.
  • EUR: PMI w przetwórstwie w czerwcu marginalnie wzrósł do 49,5 pkt. z 49,4 pkt. w maju, finalnie przewyższając wstępny szacunek wskaźnika na poziomie 49,4 pkt. Wolumen produkcji w sektorze wytwórczym wzrósł czwarty miesiąc z rzędu, choć tempo jego wzrostu było najniższe od marca. Wzrostom produkcji sprzyjał stabilny napływ zamówień. Poprawa koniunktury obserwowana była m.in. w Grecji i Hiszpanii a pogorszenie widoczne było we Francji, Włoszech i Austrii.
  • GER: Finalne dane o przemysłowym PMI potwierdziły wstępny szacunek na poziomie 49 pkt. i tym samym wzrost z 48,3 pkt. w maju. Lepszym niż przed miesiącem nastrojom sprzyjał wzrost zamówień, w tym trzeci z rzędu wzrost zamówień eksportowych.
  • GER: Stopa bezrobocia w czerwcu utrzymała się na poziomie 6,3%, poniżej oczekiwań wynoszących 6,4%, pozostając jednak na najwyższym poziomie od września 2020. Liczba bezrobotnych wzrosła o 11 tys., zbliżając się do 3 mln po raz pierwszy od dekady. Jednocześnie popyt na pracę słabnie, na co wskazuje spadek liczby ofert pracy.
  • POL: Premier D.Tusk poinformował, że od 7 lipca Polska przywróci czasową kontrolę na granicach z Niemcami i z Litwą. Kontrole mogą zostać przedłużone, jeżeli ze swojej strony kontrole na granicy z Polską przedłużą Niemcy. Zadaniem Straży Granicznej będzie jedynie skuteczne blokowanie nieuzasadnionego odsyłania przez stronę niemiecką migrantów. Działania mają jak najmniej utrudniać przepływ towarów, mieszkańców i turystów.