Dziennik Ekonomiczny: Nadwyżka towarowa topnieje

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Amerykańskie indeksy giełdowe, podobnie jak rynki na całym świecie, kontynuują spadki wywołane dalszą wyprzedażą obligacji po piątkowych danych z rynku pracy. Wzrost zatrudnienia nasilił obawy, że Fed w najbliższym czasie nie zdecyduje się na obniżkę stóp procentowych. W efekcie rentowności 10-letnich obligacji skarbowych USA wczoraj dalej rosły. Notowania ropy naftowej osiągnęły najwyższy poziom od pięciu miesięcy, co jest związane z kolejną falą amerykańskich sankcji wymierzonych w rosyjski sektor energetyczny i możliwym ograniczeniem dostaw surowca. Złoty kontynuował osłabienie wobec głównych walut – kurs EURPLN wzrósł do poziomu 4,27, a USDPLN do 4,19. Na rynku długu rentowności krajowych obligacji przesunęły się w górę na całej długości krzywej. Wydarzeniem była pierwsza od pandemii (2020) aukcja bonów skarbowych.
• Wtorek upłynie pod znakiem publikacji grudniowych danych o inflacji z naszego regionu oraz USA.
• W Rumunii prognozy wskazują na utrzymanie inflacji na poziomie 5,1% r/r, co byłoby zgodne z wynikiem za listopad. Taki scenariusz potwierdziłby uporczywy charakter presji inflacyjnej, który oznacza, że proces dezinflacji może być długotrwały i wymagać dalszych interwencji ze strony banku centralnego.
• Na Węgrzech z kolei konsensus przewiduje wzrost inflacji w grudniu do 4,4% r/r z 3,7% r/r poprzednio. Na danych wciąż ciąży nasilony impet inflacyjny w sektorze usług. Dodatkowo, na wynik za grudzień wpływają efekty bazy statystycznej, wynikające z nagłego spadku inflacji w analogicznym miesiącu ubiegłego roku.
• W USA wstępem do jutrzejszych danych o inflacji CPI będzie indeks cen producentów, który wg konsensusu wskaże na wzrost ich dynamiki w grudniu do 3,5% r/r z 3,0% r/r. Będzie on wynikał z efektów bazy, gdyż inflacja w ujęciu m/m spowolni do 0,3% z 0,4% poprzednio. Słabnące siły dezinflacyjne od strony cen producentów najpewniej przełożą się w podobny sposób na ceny konsumpcyjne, co spowolni drogę inflacji do celu Fedu i tym samym stanowi ryzyko dla potencjalnych obniżek stóp procentowych w bieżącym roku.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• POL: W listopadzie deficyt rachunku bieżącego wyniósł 521 mln EUR (PKOe: -49 mln EUR, kons.: +89 mln EUR) wobec 1,22 mld EUR nadwyżki w październiku. W ujęciu 12m nadwyżka spadła do 0,2% PKB z 0,4% PKB. Import towarów spadł o 0,4% r/r, a eksport o 4,7% r/r, co było efektem m.in. negatywnego wpływu kalendarza oraz problemów w branży transportowej. Import aut osobowych wzrósł przed wprowadzeniem nowych norm emisji. Od maja rachunek towarowy pozostaje w deficycie, który w ujęciu 12m wyniósł 0,7% PKB. W 2025 spodziewamy się pogorszenia równowagi zewnętrznej i wzrostu deficytu na rachunku bieżącym ze względu na ograniczoną przestrzeń do ożywienia eksportu, przy dużo lepszych perspektywach dla importu. Więcej w Makro Flash: Import ponownie pod kreską.
• EUR: P.Lane (główny ekonomista EBC) stwierdził, że EBC może dalej luzować politykę w 2025, ale musi znaleźć równowagę, by uniknąć recesji i opóźnień w obniżaniu inflacji. Ostrzegł, że zbyt szybkie obniżki stóp utrudnią kontrolę inflacji w sektorze usług, ale utrzymywanie zbyt wysokich stóp przez dłuższy czas może spowodować, że inflacja spadnie poniżej celu 2%. Kluczowe dla stabilizacji cen będzie obniżenie inflacji usługowej. Spowolnienie wzrostu płac w 2025 powinno wspierać dalszy spadek inflacji. Mimo że wzrost gospodarczy niemal się zatrzymał, P.Lane nie dostrzega ryzyka recesji wymagającej radykalnego poluzowania polityki. Nie widzi też takiej konieczności w celu obniżenia inflacji, ponieważ – jego zdaniem – wszystkie warunki do jej ustabilizowania są już spełnione. O.Rehn (EBC, Bank Finlandii) przewiduje, że stopy procentowe w strefie euro osiągną poziom neutralny do końca 1h25. Wskazał na postępującą dezinflację, osłabienie presji płacowej i pogorszenie perspektyw wzrostu. Podkreślił, że przyszłe decyzje będą uzależnione od bieżących danych o inflacji i skuteczności transmisji polityki monetarnej.
• EUR: W 3q24 stopa oszczędności gospodarstw domowych w strefie euro spadła do 15,3% z 15,6% w 2q24, co wynika z szybszego wzrostu konsumpcji (+1,1% k/k) niż dochodu do dyspozycji (+0,7% k/k). Jednocześnie stopa inwestycji gospodarstw domowych obniżyła się z 9,2% do 9,1% w związku ze spadkiem nakładów brutto na środki trwałe o 0,2%. Stopa zysku przedsiębiorstw (niefinansowych) wzrosła minimalnie, do 38,8% z 38,7%, co było efektem wzrostu wartości dodanej brutto (1,4% k/k) przewyższającego wzrost kosztów wynagrodzeń i podatków (1,2% k/k). Stopa inwestycji firm wzrosła do 21,9% z 21,4%, napędzana dynamicznym wzrostem nakładów na środki trwałe (+3,7%), wyższym niż tempo wzrostu wartości dodanej. Dane wskazują na pierwsze skutki obniżek stóp procentowych przez EBC, które prowadzą do spadku skłonności do oszczędzania, prowadząc do wzrostu konsumpcji, co powinno skutkować wyczekiwanym ożywieniem aktywności gospodarczej strefy euro. Wzrost aktywności inwestycyjnej firm odzwierciedla większą skłonność do rozbudowy kapitału, mimo wzrostu kosztów pracy. Dla Polski to dobre wiadomości, które mogą oznaczać zwiększone zapotrzebowanie na dobra kapitałowe i wyższy popyt eksportowy.
• CZE: Inflacja CPI w grudniu wzrosła do 3,0% r/r z 2,8% r/r miesiąc wcześniej, choć okazała się niższa od rynkowego konsensusu. Głównymi źródłami wzrostu były wyższe ceny żywności (1,7% r/r wobec 0,9% r/r) oraz transportu (1,4% r/r względem 0,1% r/r poprzednio). Zaskoczeniem w stosunku do prognoz mogły być ceny związane z użytkowaniem mieszkania, których dynamika spowolniła do 3,9% r/r z 4,2% r/r. Inflacja bazowa utrzymała wzrost o 2,3% r/r z listopada. Na początku roku inflacja prawdopodobnie utrzyma się w górnym paśmie celu CNB (2-3%) i pozostanie blisko celu w kolejnych miesiącach.
• CZE: Sprzedaż detaliczna w listopadzie wzrosła o 4,3% r/r (sa), blisko oczekiwań. W głównych kategoriach odnotowano spowolnienie sprzedaży żywności do 0,4% r/r z 2,1% r/r i paliw do 10,8% r/r z 12,9% r/r. Mimo odbicia konsumpcji, wzrost opiera się na niskiej bazie z lat poprzednich. Te dane są argumentem za łagodniejszą polityką CNB. Natomiast nadwyżka na rachunku obrotów bieżących wzrosła w listopadzie do 30 mld CZK, co oznacza wzrost do 1,5%PKB z 1,3% PKB, w ujęciu płynnego roku. Eksport wzrósł o 2,2% r/r, przy spadku importu o 0,6% r/r.
• POL: W 2023 działało 24 964 przedsiębiorstw z kapitałem zagranicznym, co oznacza wzrost o 12,4% r/r. Większość stanowiły mikro i małe firmy (80%), ale największy udział w zatrudnieniu (76,4%) miały duże podmioty. Kapitał podstawowy osiągnął 276,7 mld PLN, i pochodził głównie z UE (80,5%). Największymi inwestorami były Holandia, Niemcy, Francja i Luksemburg. Przedsiębiorstwa te zatrudniały 2,22 mln osób (+1,6% r/r), głównie w przetwórstwie przemysłowym (43,6%) i handlu (22,4%). Przychody ogółem wyniosły 2 821 mld PLN (+5,9%), a koszty 2 686 mld PLN. Eksport generowało 51,7% firm, osiągając z tego tytułu przychód 940 mld PLN. Zakupy z importu realizowało 55,2% firm. Nakłady inwestycyjne wyniosły 121,9 mld PLN, z czego 45,6% przypadło na przetwórstwo przemysłowe.
• EUR: EBC przedstawił artykuł w którym analizuje, jak zmienność ryzyka w gospodarce wpływa na oczekiwania inwestorów wobec inflacji i premii za ryzyko. Wykazano, że w czasach dominacji szoków podażowych, takich jak wzrost cen surowców, inflacja staje się większym zagrożeniem, co prowadzi do wzrostu premii za ryzyko. W latach 80., kiedy takie szoki były powszechne, inwestorzy domagali się większych „rekompensat”. Od lat 90., gdy zaczęły dominować szoki popytowe, inflacja była bardziej przewidywalna, a premie za ryzyko malały lub stawały się ujemne. Kluczowym wnioskiem jest to, że zmieniająca się korelacja między inflacją a konsumpcją – zależna od dominujących w gospodarce szoków – wpływa na postrzeganie inflacji przez inwestorów. W czasach stabilniejszych rynki stają się mniej wrażliwe na ryzyko inflacyjne.