Makro Flash: Efekt podwyżki VAT rozłożony w czasie

Pobierz raport

• Inflacja CPI w kwietniu wzrosła do 2,4% r/r (PKO: 2,5% r/r, kons.: 2,5% r/r) z 2,0% r/r w marcu. Nieco niższy niż zakładaliśmy wynik to zasługa przede wszystkim słabszego wzrostu cen żywności.
• Zgodnie z oczekiwaniami, do wybicia inflacji z marcowego dołka najsilniej przyczyniły się ceny żywności i napojów bezalkoholowych ze względu na powrót od 1 kwietnia wyższej, 5-procentowej stawki VAT. Skala wzrostu cen w tej kategorii była jednak słabsza niż zakładaliśmy – w ujęciu m/m ceny wzrosły o „jedynie” 2,1%, podczas gdy natychmiastowe przełożenie wyższej stawki VAT implikowałoby wzrost cen o ok. 4% m/m. Tak jak zakładaliśmy, ze względu na politykę cenową konkurujących ze sobą głównych sieci handlowych, oddziaływanie tej zmiany administracyjnej będzie rozłożone w czasie. Dane kwietniowe wskazują, że przestrzeń do kompresji marż i „wzięcia na siebie” wyższego VAT była nieco większa niż początkowo sądziliśmy. W ujęciu rocznym dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych przyspieszyła do 1,9% z 0,3% r/r w marcu, kształtując się nadal wyraźnie niżej niż rok wcześniej (blisko 20% r/r w kwietniu 2023). Naszym zdaniem w kolejnych miesiącach żywność będzie podbijać inflację, ze względu na wyższy VAT. Na horyzoncie widoczne są również sygnały odwracania się korzystnych tendencji na rynkach globalnych.
• W przeciwnym kierunku niż żywność i napoje oddziaływała inflacja bazowa – szacujemy, że w kwietniu obniżyła się do ok. 4,0-4,1% r/r z 4,6% r/r w marcu. W danych kwietniowych dostrzegamy pewne osłabienie impetu inflacji bazowej, choć pozostaje on wciąż niespójny z osiągnięciem 2,5-procentowego celu. Utrzymująca się silna dynamika płac, stanowi główne źródło ryzyka dla procesów dezinflacyjnych w kategoriach bazowych.
• W ciągu miesiąca ceny paliw wzrosły o 2,1%. Ceny energii obniżyły się o 0,2%, a ich oddziaływanie na inflację było ograniczone. Jednakże już od lipca, wraz z częściowym odmrożeniem cen energii, to właśnie ten komponent będzie w istotnym stopniu determinować przebieg procesów inflacyjnych. Wobec propozycji energetycznych rządu zakładamy, że rachunek za energię elektryczną wzrośnie w lipcu o ok. 30% m/m. Spodziewamy się, że na koniec roku inflacja wyniesie ok. 5%, a więc ukształtuje się wyraźnie poniżej poziomu 8%, na który wskazywał scenariusz NBP zakładający m.in. pełne odmrożenie cen energii. Czynnikiem ryzyka pozostaje jednak niepewność związana z możliwością podwyżek cen gazu.