Dziennik Ekonomiczny: Nierówności dochodowe i taryfy gazowe idą w dół

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Nastroje inwestorów w USA znalazły się wczoraj pod pozytywnym wpływem orzeczenia Sądu ds. Handlu Zagranicznego, które blokuje część ceł nałożonych przez D.Trumpa, a także lepszych od oczekiwań danych o PKB oraz solidnych prognoz wyników Nvidii. Giełdom europejskim ten entuzjazm się nie udzielił - indeksy Stoxx Europe oraz WIG zakończyły dzień na minusie. Dolar lekko osłabił się względem głównych walut. Na rynku krajowym rentowności obligacji spadały w ślad za tendencjami na rynkach bazowych. Złoty pod koniec wczorajszej sesji umocnił się względem dolara (do 3,73) i pozostawał stabilny względem euro (4,24), choć przez noc i dziś rano nieznacznie się osłabił (o 1 grosz wobec obu walut).
• Dziś poznamy szereg danych z USA. Najważniejsza będzie publikacja deflatora PCE za kwiecień, który powinien nieznacznie się obniżyć wobec marca – zarówno w ujęciu ogólnym, jak i bazowym. Równie interesujące mogą być dane o wydatkach i dochodach Amerykanów za kwiecień, w których doszukiwać się będziemy efektów wprowadzonych przez D.Trumpa ceł (np. skali zakupów przezornościowych środków trwałych i zabawek). Z tego samego powodu interesujący będzie bilans handlu towarowego za kwiecień. Mniej istotna okaże się z kolei rewizja koniunktury konsumenckiej wg Uniwersytetu Michigan za maj.
• W Europie głównym punktem dnia będzie publikacja wstępnej inflacji za maj w Niemczech – oczekiwana jest stabilizacja inflacji CPI na poziomie 2,1% r/r i spadek inflacji HICP do 2,0% z 2,2% r/r w kwietniu. Warto też śledzić dane inflacyjne z Hiszpanii i Włoch. W tle będzie podaż pieniądza ze strefy euro za kwiecień i rewizja czeskiego PKB za 1q25.
• W Polsce w centrum uwagi znajdzie się wstępny odczyt inflacji CPI za maj. Oczekujemy jej niewielkiego spadku, do 4,2% r/r z 4,3% r/r w kwietniu. W ujęciu miesięcznym poziom cen nie powinien się zmienić, przy kontynuacji przecen na stacjach paliw i lekkim wzroście cen żywności. Dane raczej nie będą miały dużego znaczenia rynkowego ze względu jasny przekaz RPP, która  na majowym posiedzeniu zapowiedziała wstrzymanie się na jakiś czas z obniżkami stóp.
• W weekend kluczowym wydarzeniem będzie niedzielna druga tura wyborów prezydenckich w Polsce – dostępne prognozy i sondaże wskazują, że prawdopodobieństwo zwycięstwa R.Trzaskowskiego i K.Nawrockiego jest zbliżone, co sprawia, że exit poll może nie przynieść rozstrzygnięcia, a wynik wyborów możemy poznać dopiero w poniedziałek rano.
• Globalnie istotna może być natomiast sobotnia decyzja członków OPEC+, którzy zapewne zdecydują się na dalsze zwiększenie wydobycia ropy.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• USA: PKB w 1q25 spadł o 0,2% q/q saar zamiast o 0,3% q/q saar, jak wynikało z pierwszego szacunku. W górę zrewidowano akumulację brutto (w jej ramach przede wszystkim zapasy), a w dół tempo wzrostu konsumpcji prywatnej. Nieco silniejszy okazał się również wzrost importu. Obecne szacunki wskazują, że w 1q25 konsumpcja prywatna wzrosła o 1,2% q/q (1,8% q/q saar w pierwszym szacunku) wobec 4,0% q/q saar w 4q24, inwestycje prywatne o 7,8% q/q saar wobec -1,1% q/q saar w 4q24. Deflator PKB za 1q25 zrewidowano w dół o 0,1pp, do 3,3% q/q saar, bez zmian pozostawiono deflator PCE, a o 0,1pp zrewidowano w dół deflator bazowy PCE. Rewizja w naszej ocenie nie była istotna.
• POL: Urząd Regulacji Energetyki zatwierdził nową taryfę gazową dla PGNiG dla gospodarstw domowych w wysokości 204,26 PLN/MWh wobec dotychczas obowiązującej taryfy w wysokości 239,65 PLN/MWh. Skala spadku wynosi 14,8%, przy czym ze względu na opłaty dystrybucyjne i abonamentowe wysokość rachunku obniży się w zależności od rodzaju taryfy o 8,06-10,99%. Nowa stawka będzie obowiązywać od lipca 2025 do czerwca 2026. Szacujemy, że jej wprowadzenie obniży inflację CPI o 0,2pp r/r. Ogłoszona taryfa gazowa jest nieco niższa niż zakładaliśmy w naszych prognozach. Tym samym inflacja CPI w lipcu nie tylko wróci do dopuszczalnego przedziału wahań od celu (1,5-3,5%), ale może być zbliżona do 3,0% r/r.
• USA: Liczba nowych wniosków o zasiłek dla bezrobotnych wzrosła do 240 tys. z 227 tys. w ubiegłym tygodniu. Czterotygodniowa średnia krocząca obniżyła się nieznacznie, do 230,8 tys. Liczba osób kontynuujących pobieranie zasiłku wzrosła do 1,919 mln i była najwyższa od listopada 2021.
• USA: Prezydent D.Trump skrytykował decyzję Federalnego Sądu ds. Handlu Międzynarodowego, zgodnie z którą prezydent przekroczył swoje uprawnienia nakładając dodatkowe cła na szereg państw. Trump wyraził zadowolenie, że pełny, 11 osobowy, skład sądu apelacyjnego tymczasowo utrzymał w mocy nałożone cła, chociaż nie wypowiedział się co do meritum sprawy. D.Trump wyraził nadzieję, że Sąd Najwyższy ostatecznie uchyli pierwotny wyrok sądu. Jednocześnie D.Trump ogłosił, że dzisiaj będzie ostatni dzień pracy E.Muska w administracji USA.
• POL: Realny przeciętny dochód rozporządzalny na osobę wzrósł w 2024 o 14,1%, wyraźnie silniej niż w 2023 (2,1%) – wynika z corocznego Badania Budżetów Gospodarstw Domowych (BBGD). Przeciętne miesięczne dochody rozporządzalne na osobę w 2024 wyniosły 3167 PLN i w ujęciu nominalnym były o 18,2% wyższe niż w 2023. Z kolei wydatki w 2024 wyniosły 1878 PLN i wzrosły o 14,8%. Najsilniej wzrosły dochody w pierwszej grupie kwintylowej (20% najmniej zarabiających gosp. dom.), bo aż o 39,2%. W kolejnych grupach kwintylowych wraz ze wzrostem wyjściowego poziomu dochodu, spadało tempo wzrostu dochodów, a rosło wydatków. W konsekwencji w 2024 istotnie obniżył się współczynnik Giniego mierzący zróżnicowanie dochodów – do 0,30, czyli najniższego poziomu od 2018. Źródłem poprawy sytuacji gospodarstw domowych były silne nominalne wzrosty płac (w tym płacy minimalnej i w sektorze publicznym), wysoka waloryzacja emerytur i świadczeń społecznych (w tym 500+ do 800+) przy zdecydowanie niższej niż przed rokiem inflacji, skutkującej niższym wzrostem wydatków. Dane wskazują na nieznaczny wzrost implikowanej stopy oszczędności, do nieco ponad 40%. BBGD wskazuje, że w 2024 nastąpiła istotna poprawa sytuacji materialnej Polaków. Przy analizie wyników należy być jednak świadomym ograniczeń badania, w tym m.in. wysokiego odsetka odmów, który zaburza strukturę próby i prowadzi do niedoważenia w próbie osób najlepiej zarabiających, i deklaratywnego charakteru podawanych kwot dochodów i wydatków.
• POL: Według wiosennej oceny stanu upraw rolnych straty zimowe i wiosenne w powierzchni zasiewów zbóż były niewielkie. Kondycja drzew i krzewów owocowych na początku okresu wegetacyjnego pozostawała dobra. Chłodny początek kwietnia skutkował nieznacznymi uszkodzeniami niektórych upraw. Istotnym negatywnym czynnikiem był pogłębiający się niedobór opadów i przesuszenie gruntu. W przypadku warzyw oraz drzew i krzewów owocowych GUS zwracał uwagę na małą ilość opadów i ograniczone straty w wyniku przymrozków.
• POL: RPP pozytywnie oceniła działania zarządu NBP w zakresie realizacji polityki pieniężnej w 2024. W 2024 wystąpiły dwa przypadki nieutrzymania wymaganego poziomu rezerwy obowiązkowej przez banki.
• EUR: P.Kazimir (prezes Banku Słowacji i członek Rady Prezesów EBC) został uznany przez słowacki sąd za winnego przestępstwa finansowego. Według sądu P.Kazimir podczas pełnienia funkcji ministra finansów Słowacji przekupił urzędnika podatkowego kwotą 48 tys. EUR w zamian za przyspieszenie zwrotu VAT dla niektórych firm. Sąd nałożył grzywnę w wysokości 200 tys. EUR, a w przypadku braku jej zapłacenia bankierowi grozi rok w więzieniu. Kadencja prezesa P.Kazimira w banku centralnym kończy się 1 czerwca 2025.