Dziennik Ekonomiczny: Nastroje w Niemczech wciąż szukają dna

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Na amerykańskiej giełdzie tydzień rozpoczął się korektą rekordowo wysokich poziomów indeksów. Plany chińskiego rządu, mające na celu stymulację gospodarki, miały pozytywny wpływ na rynki finansowe. Z drugiej strony, presję wywierały rosnące napięcia geopolityczne oraz oczekiwania dotyczące kolejnego odczytu inflacji CPI w USA, która wg konsensusu w listopadzie ponownie wzrosła. Ceny ropy naftowej i złota zwyżkowały, w reakcji na eskalację napięć w Syrii, która potęguje niepokoje na już i tak niestabilnym Bliskim Wschodzie. Na rynku walutowym złoty zyskiwał na wartości, umacniając się względem EUR do poziomu 4,26 oraz wobec USD do 4,02. Rentowności krajowych obligacji nieznacznie spadły na krótkim końcu.
• Dziś skupimy się na listopadowej inflacji u naszych sąsiadów. W Niemczech inflacja CPI, wg wstępnych danych, wzrosła do 2,2% r/r z poziomu 2,0% r/r w październiku, a dzisiejszy drugi szacunek najpewniej potwierdzi ten wynik. Przedstawiciele EBC wskazują, że listopadowy wzrost inflacji w całej strefie euro wynika głównie z efektów bazy w cenach energii i nie budzi większych obaw. Na Węgrzech prognozy wskazują na wzrost inflacji CPI do poziomu 3,7% r/r z 3,2% r/r miesiąc wcześniej. W Czechach inflacja może osiągnąć 3,0% r/r wobec 2,8% r/r w październiku. W obu przypadkach źródłem wzrostu są głównie ceny paliw, energii (to w dużej mierze efekt niskiej bazy) oraz żywności. Choć te kategorie nie mają bezpośredniego wpływu na inflację bazową, mogą pośrednio przyczyniać się do jej wzrostu. To z kolei zwiększa ryzyko dalszego wzrostu inflacji ogółem i dostarcza bankom centralnym argumentów za wstrzymaniem ewentualnych obniżek stóp procentowych.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• GER: Nastroje niemieckich inwestorów w grudniu osiągnęły najniższy poziom od ponad roku. Indeks Sentix spadł do -33,2 pkt. z -29,8 pkt. zanotowanych w listopadzie. Przedterminowe wybory zaplanowane na luty potęgują obawy – wskaźnik oczekiwań obniżył się do -13,5 pkt. z ‑12,8 pkt. w listopadzie. Inwestorzy w Niemczech, poza planami poluzowania polityki fiskalnej, do której potrzebna jest zgodna większość rządowa, nie dostrzegają realnych szans na wzrost gospodarczy. Kluczowym czynnikiem odpowiadającym za spadek indeksu jest jednak sytuacja bieżąca – indeks osiągnął poziom -50,8 pkt., co stanowi historyczne minimum, jeśli wykluczyć trzy miesiące pandemii, gdy wynik był nieco niższy. Na pogarszającą się sytuację wpływa nie tylko niepewność polityczna, ale również kondycja gospodarki, rosnące bezrobocie, zapowiadane zwolnienia grupowe oraz zagrożenia zewnętrzne. Inwestorzy obawiają się wysokich cen energii, restrykcyjnej polityki pieniężnej oraz wzrastającej konkurencji, szczególnie ze strony chińskiego rynku pojazdów elektrycznych. Dodatkowym źródłem niepewności są możliwe napięcia handlowe związane z potencjalnymi działaniami administracji D.Trumpa, co dodatkowo komplikuje perspektywy gospodarcze.
• EUR: Przy recesyjnych nastrojach w Niemczech mocno spadł też indeks Sentix dla całej strefy euro. W grudniu obniżył się on z 4,6 pkt. do -17,5 pkt. i był najniższy od ponad roku, podczas gdy wskaźnik oczekiwań na poziomie ‑28,5 pkt. osiągnął wartość najniższą od listopada 2022.
• POL: I.Dąbrowski (RPP) utrzymuje, że cykl obniżek stóp procentowych powinien rozpocząć się w 3q25, co wynika z mechanizmu transmisji polityki pieniężnej i przewidywanego powrotu inflacji do celu w 4q26. Proponuje dziewięciomiesięczny cykl obniżek, po którym stopa referencyjna osiągnęłaby poziom ok. 3,5%, co jego zdaniem zapewniłoby dodatnią realną stopę procentową i stabilizację inflacji bazowej. Wskazuje, że aktualne procesy inflacyjne są opanowane, mimo iż odmrożenie cen energii w 2025 może chwilowo podnieść wskaźnik CPI. Odnosząc się do globalnych wyzwań, I.Dąbrowski podkreśla rywalizację USA-Chiny jako istotny czynnik wpływający na sytuację gospodarczą i inflację, a także potrzebę dostosowania łańcuchów dostaw w kontekście potencjalnych nowych szoków podażowych. Wyraża również krytykę wobec niektórych działań rządu, takich jak przedwczesne podwyżki płac i odmrożenie cen energii, które, jego zdaniem, skomplikowały proces stabilizacji gospodarki.
• POL: P.Litwiniuk (RPP) stwierdził, że warunki do obniżki stóp mogą pojawić się po lipcu 2025, po ustaniu ryzyka związanego z wyborami prezydenckimi.
• CZE: Produkcja przemysłowa w październiku spadła o 2,1% r/r (sa), po wzroście o 1,6% r/r we wrześniu. Po ponad roku ciągłych spadków w przemyśle, dwa wcześniejsze miesiące dawały nadzieję na odbicie, jednak silny spadek w październiku osłabia te oczekiwania. Obecne dane sugerują, że przemysł wszedł w fazę stagnacji, z której wyjście w krótkim czasie wydaje się mało prawdopodobne. Dalszy spadek zapasów, osłabienie koniunktury u kluczowych odbiorców eksportu oraz utrzymujące się wysokie stopy procentowe tworzą niesprzyjające warunki dla poprawy sytuacji. Mimo podejmowanych przez firmy prób rekompensowania strat poprzez zdobywanie nowych rynków, ogólny bilans pozostaje negatywny.
• CZE: Stopa bezrobocia w listopadzie wzrosła do 3,9% z 3,8% w październiku. Liczba osób bez pracy zwiększyła się o 27,2 tys. r/r, co nieznacznie przekracza typowy sezonowy wzrost i jest efektem utrzymującej się stagnacji gospodarczej. Historyczne minimum stopy bezrobocia, wynoszące 2,6%, zostało osiągnięte w 2019. Od tego czasu obserwujemy łagodny trend wzrostowy, który wynika z osłabienia koniunktury, choć jego skala jest ograniczana przez niską podaż pracy, widoczną w całej Europie.
• CZE: W październiku produkcja budowlana zmniejszyła się o 3,6% r/r, co oznacza drugi z rzędu miesiąc spadków. Spadek aktywności był mniej dotkliwy niż przed miesiącem zarówno w sektorze inżynierii lądowej i wodnej, gdzie odnotowano spadek o 4,3% r/r, jak i w działalności budowlanej z dynamiką ‑3,1% r/r.
• HUN: Deficyt budżetowy po listopadzie wyniósł 234 mld HUF, co w ujęciu skumulowanym daje 4,1% PKB. Był to najniższy deficyt od 2019. Mimo tradycyjnie wyższych wydatków w grudniu, możliwe jest zamknięcie roku z deficytem na tym poziomie, zgodnym z rządowym celem 4,5% PKB. Plan na 2025 zakłada spadek deficytu do 3,7% PKB, jednak spowolnienie gospodarcze rodzi obawy, czy uda się go zrealizować.
• POL: Polska otworzyła już 90% naborów w ramach KPO, w tym 86% w obszarze grantów i 93% w pożyczkach, co oznacza niemal pełne udostępnienie środków do wykorzystania. Obecnie zakontraktowano 35% alokacji grantowej, a przyszły rok ma być poświęcony dalszemu kontraktowaniu środków. Minister funduszy i polityki regionalnej, K.Pełczyńska-Nałęcz, zapowiedziała na 2025 dwie techniczne rewizje KPO. Plan obejmuje 57 inwestycji i 54 reformy, a Polska ma otrzymać 59,8 mld EUR, z czego 25,27 mld EUR w formie dotacji, a 34,54 mld EUR jako pożyczki.
• CHN: Władze planują w 2025 prowadzenie luźniejszej polityki pieniężnej i bardziej proaktywnej polityki fiskalnej, co będzie mieć na celu pobudzenie wzrostu gospodarczego. Decyzja ta, ogłoszona przez Biuro Polityczne Komunistycznej Partii Chin, oznacza pierwsze złagodzenie polityki pieniężnej od 14 lat. Władze zapowiedziały przyspieszenie antycyklicznych działań dostosowawczych, skupiających się na zwiększaniu popytu krajowego i konsumpcji.