Dziennik Ekonomiczny: Koniec shutdownu

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Rosnący optymizm w kwestii zakończenia shutdownu sprzyjał wczoraj wzrostom indeksów akcyjnych w USA. Podpisanie przez prezydenta D.Trumpa ustawy otwierającej rząd pozytywnie wpłynęło na rynki, choć globalni inwestorzy pozostali ostrożni. Prawdopodobny brak publikacji październikowych danych z rynku pracy i inflacji CPI z USA zwiększa niepewność odnośnie do polityki pieniężnej. Wczoraj indeksy w Europie istotnie wzrosły, zaś polski WIG zakończył dzień blisko poziomu otwarcia. Kurs EURUSD był stabilny, a złoty minimalnie osłabił się względem głównych walut. Rentowności amerykańskich Treasuries obniżyły się wzdłuż całej długości krzywej. Rentowności krajowych papierów nieznacznie wzrosły.
• W Polsce najważniejsze dziś będą dane o wzroście PKB w 3q25. Oczekujemy przyspieszenia dynamiki do 3,9% r/r z 3,3% r/r w 2q25, nieco powyżej mediany oczekiwań (kons.: 3,7% r/r). Na przyspieszenie wzrostu wskazują miesięczne dane o aktywności, które pokazują ożywienie w przemyśle (za sprawą wzrostu inwestycji w tym sektorze), a także wysoka dynamika sprzedaży detalicznej sugerująca podtrzymanie solidnej konsumpcji. Dziś poznamy jedynie szacunek wzrostu PKB ogółem, a na szczegółowe rozbicie przyjdzie nam czekać do 1 grudnia.
• Na drugim planie w kraju znajdzie się publikacja bilansu płatniczego. Spodziewamy się redukcji miesięcznego deficytu obrotów bieżących we wrześniu (do −1,3 mld EUR, kons.: −1,4 mld EUR) przy solidnych dynamikach eksportu (PKOe: 3,7% r/r, kons.: 4,6% r/r) i importu (PKOe: 5,8% r/r, kons.: 6,0% r/r).
• W Europie skupimy się na danych o produkcji przemysłowej we wrześniu w strefie euro. Rynkowe oczekiwania wskazują na możliwe przyspieszenie dynamiki do 2,1% r/r z 1,1% r/r w sierpniu. Ponadto dane o produkcji przemysłowej we wrześniu zostaną opublikowane w Rumunii, a obraz salda rachunku bieżącego w regionie CEE uzupełnią dane z Czech i Rumunii.
• W Stanach Zjednoczonych zaplanowano na dziś publikację danych o inflacji CPI oraz inflacji bazowej za październik, jednak w związku z zawieszeniem działalności rządu nie zostaną one opublikowane. Biuro Statystyki Pracy (BLS) zapowiedziało, że nie planuje kolejnych odstępstw od zasady niepublikowania danych podczas shutdownu – z opóźnieniem opublikowano jedynie inflacyjne dane za wrzesień.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• POL: Narodowy Bank Polski opublikował opinię RPP do ustawy budżetowej na 2026. Makroekonomiczne założenia ustawy budżetowej (wzrost PKB w 2026: 3,5%, średnioroczna inflacja CPI w 2026: 3,0%) Rada uznała za realistyczne i zbliżone do listopadowej projekcji NBP. W świetle prognoz NBP deficyt sektora finansów publicznych może okazać się wyższy niż założony w uzasadnieniu do projektu (6,5% PKB w 2026). Ponadto RPP stwierdziła, że pożądane jest podjęcie działań, które pozwolą zahamować tendencję wzrostu relacji długu publicznego do PKB, a tak szybkie (jak założono w Strategii zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2026-2029) narastanie relacji długu publicznego do PKB rodzi ryzyka dla stabilności makroekonomicznej. W opinii napisano również, że utrzymujący się wysoki deficyt sektora finansów publicznych ogranicza przestrzeń dla luzowania polityki pieniężnej.
• USA: Wczoraj w nocy zakończył się 43 - dniowy okres zamknięcia rządu po tym jak prezydent D.Trump podpisał ustawę przegłosowaną przez Izbę Reprezentantów (stosunkiem głosów 222 do 209). Powrót administracji do normalności będzie jednak stopniowy, co wynika m.in. z konieczności nadrabiania zaległości (m.in. zaległych nierozpatrzonych wniosków, zapytań, zgód, itp.). Już dziś do pracy ma wrócić ok. 600 tys. tymczasowo zwolnionych pracowników federalnych (choć proces ten może być rozłożony w czasie), a wg administracji zaległe wypłaty powinni oni otrzymać do końca listopada. Według szacunków Kongresowego Biura Budżetu (CBO) sześciotygodniowy shutdown może obniżyć wzrost PKB w 4q25 o ok. 1,5% q/q saar, z czego ponad połowa strat może zostać nadrobiona po wypłacie zaległych pensji.
• USA: Biały Dom poinformował, że październikowy raport z rynku pracy oraz dane o CPI mogą nigdy nie zostać opublikowane ze względu na shutdown. Według rzeczniczki K.Leavitt shutdown poważnie utrudnił zbieranie danych. K.Hasset, dyrektor Narodowej Rady Ekonomicznej, powiedział, że otrzymał informacje, że część badań ankietowych nigdy nie zostało w pełni przeprowadzona, co uniemożliwia opublikowanie statystyk. BLS, odpowiedzialne za opracowywanie tych danych, nie opublikowało jeszcze kalendarza publikacji danych ani nie udzieliło komentarza. Możliwe, że dane za październik zostaną opublikowane łącznie z danymi za listopad. Niepewność dotycząca terminowości i zakresu ważnych statystyk publicznych sprawia, że FOMC na najbliższym posiedzeniu (9-10 grudnia) będzie musiał podejmować decyzje w oparciu o ograniczony zestaw danych.
• USA: S.Collins (Boston Fed, z prawem głosu w FOMC) stwierdziła, że nie będzie skłonna poprzeć dalszych obniżek stóp procentowych ze względu na nadal zbyt wysoką inflację oraz ograniczenia spowodowane brakiem danych
• USA: R.Bostic (Atlanta Fed, bez prawa głosu w FOMC) zapowiedział przejście na emeryturę w lutym wraz z końcem kadencji.
• ROM: Bank Rumunii zgodnie z oczekiwaniami utrzymał stopy procentowe na niezmienionym poziomie, w tym stopę bazową na poziomie 6,50%. Od ostatniej obniżki stóp minął już ponad rok, a kolejna (naszym zdaniem) może nastąpić dopiero w 2q26 – wysoka inflacja i perspektywa jej pozostania na podwyższonym poziomie w kolejnych miesiącach uniemożliwiają łagodzenie nastawienia polityki pieniężnej. Na posiedzeniu zarząd Banku zapoznał się z nową projekcją, która zakłada, że w kolejnych 3 kwartałach inflacja będzie się nieznacznie obniżać, jednak jej poziom będzie wyższy niż w poprzedniej prognozie ze względu na wyższe od oczekiwanych skutki wygaśnięcia mrożenia cen energii elektrycznej oraz podwyżki stawek VAT i podatków akcyzowych. W 3q26 inflacja ma gwałtownie się obniżki (z powodu efektu bazy), a w 1q27 wrócić do przedziału dopuszczalnych odchyleń od celu (2,5% ± 1pp).
• ROM: Inflacja CPI w październiku nieznacznie obniżyła się do 9,8% r/r z 9,9% r/r we wrześniu i utrzymuje się na poziomie z połowy 2023 po skokowych wzrostach w lipcu i sierpniu bieżącego roku. W ujęciu miesięcznym wzrost cen wyniósł 0,5%. Dynamika cen żywności wyniosła 7,6% r/r, dóbr nieżywnościowych 11,0% r/r, zaś usług 10,5% r/r. Wcześniejszy wzrost inflacji wynika m.in. z odmrożenia cen energii, a także podwyższenia podstawowej stawki VAT do 21% z 19%. Zakładamy, że hamowanie inflacji CPI w tym roku będzie niewielkie, a na koniec roku może ona wynieść około 9% r/r, zaś w 1h26 będzie zmierzać w kierunku 8% r/r, a poniżej 4% r/r spadnie dopiero w 2h26.
• ROM: Dynamika wynagrodzeń brutto we wrześniu obniżyła się do 6,1% r/r z 6,6% r/r w sierpniu osiągając wartość najniższą od niemal 4 lat. Do hamowania dynamiki płac przyczynia się m.in. zamrożenie wynagrodzeń w sektorze publicznym. Jednocześnie dynamika realnych wynagrodzeń (za sprawą wzrostu inflacji) była ujemna trzeci miesiąc z rzędu i obniżyła się do −3,4% r/r.
• ROM: Produkcja przemysłowa we wrześniu wzrosła o 0,2% r/r po spadku o 0,9% r/r w sierpniu. Produkcja w przetwórstwie wzrosła o 0,5% r/r, a w górnictwie spadła o 1,1% r/r.
• GER: Inflacja CPI w październiku wyniosła 2,3% r/r, potwierdzając wstępny odczyt, wobec 2,4% r/r we wrześniu. Inflacja bazowa pozostała na niezmienionym poziomie 2,8% r/r. Dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych wyhamowała do 2,0% r/r z 2,9% r/r, zaś dynamika cen związanych z utrzymaniem mieszkania i nośnikami energii wzrosła do 1,5% r/r z 1,4% r/r, a inflacja w kategorii transport wzrosła do 2,6% r/r z 2,4% r/r. W ujęciu miesięcznym ceny wzrosły o 0,3%. Inflacja HICP wzorem CPI wyniosła 2,3% r/r (0,3% m/m).
• POL: Wiceminister finansów J.Drop poinformował, że wartość instrumentów wyemitowanych przez MF i powiązanych z WIBOR, które będą musiały zostać zastąpione papierami powiązanymi z nowym wskaźnikiem POLSTR, wynosi 322 mld PLN. W listopadzie Ministerstwo Finansów zaoferuje na aukcji sprzedaży po raz pierwszy nową serię obligacji skarbowych opartą na wskaźniku POLSTR, który ma zastąpić obecnie używany WIBOR.
• POL: Z Prognozy wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na lata 2026–2030 wynika, że w latach 2026–2030 FUS pozostanie stabilny, choć będzie wymagał dalszego zasilania dotacją z budżetu państwa. Według wariantu bazowego deficyt FUS między 2026 a 2030 wzrośnie o 9,7 mld PLN do 89 mld PLN (w relacji do PKB bez zmian), przy jednoczesnej poprawie wydolności (iloraz wpływów i wydatków) o 0,4pp do 83,3%.
• POL: Ministerstwo Energii chce przywrócić od lipca 2026 obligo giełdowe (obowiązek hurtowej sprzedaży na TGE) – w przypadku energii elektrycznej na poziomie 80%, a w przypadku gazu ma ono wzrosnąć do 85% z 55%. Obligo giełdowe dla energii elektrycznej zniesiono w 2022.