Dziennik Ekonomiczny: Gwałtowne pogorszenie nastrojów europejskich inwestorów

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Początek tygodnia na światowych giełdach był burzliwy. Na parkietach europejskich dominowały spadki, na GPW z powodu podwyższonej zmienności na godzinę zawieszono handel. Rentowności obligacji w USA powróciły do wzrostów. Dolar był względnie stabilny wobec euro. Podwyższona awersja do ryzyka nie sprzyjała złotemu, który osłabiał się wobec głównych walut - pod koniec wczorajszej sesji EURPLN zbliżał się do 4,30, a USDPLN do 3,94.
• Dziś czekamy na publikacje z regionu: inflację CPI z Węgier (która wg konsensusu w marcu obniżyła się do 5,0% r/r z 5,6% r/r w lutym) oraz dane o stopie bezrobocia w Czechach (która w marcu mogła się marginalnie obniżyć, do 4,3%).
• Wskazówek dot. reakcji Fed na nową politykę celną USA może dostarczyć wystąpienie M.Daly (San Francisco Fed). Ze strony EBC wypowiadać się dziś będą L.deGuindos, P.Cipollone.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• USA-CHN: Chiny stanowczo sprzeciwiają się groźbom Stanów Zjednoczonych podniesienia ceł na chińskie towary o kolejne 50% (do 104% jeśli Chiny nie wycofają się z ceł odwetowych w wysokości 34%) i zapowiadają zdecydowaną odpowiedź oraz „walkę do końca”. Rzecznik ministerstwa handlu w Pekinie, nazwał decyzje prezydenta USA D.Trumpa "błędem na błędzie". Rzecznik zaznaczył, że presja i groźby nie są właściwym sposobem radzenia sobie z Chinami. Dodał, że wojna handlowa nie ma zwycięzców, a protekcjonizm nie prowadzi do niczego dobrego.
• UE: Ministrowie ds. handlu z państw UE spotkali się w Luksemburgu, by naradzić się nad odwetem wobec ceł nałożonych przez prezydenta USA D.Trumpa. W pierwszej kolejności UE ma odpowiedzieć na cła nałożone na stal i aluminium - decyzja w tej sprawie ma zapaść w tym tygodniu po głosowaniu krajów członkowskich. Ministrowie zasygnalizowali również gotowość do wdrożenia pełnego spektrum środków zaradczych, w tym potencjalnych podatków od firm cyfrowych z USA. Jednocześnie U.von der Leyen powtórzyła, że oferta wprowadzenia zerowej stawki celnej we wzajemnym handlu na samochody oraz towary przemysłowe jest nadal „na stole”. Prezydent D.Trump uznał jednak, że oferta ta nie jest wystarczająca. Podkreślił, że wyrównywaniu deficytu sprzyjałyby europejskie zakupy amerykańskich surowców energetycznych.
• EUR: Y.Stournaras (EBC i bank Grecji) powiedział, że propozycje celne D.Trumpa są gorsze od obaw i w jego ocenie jest to czynnik deflacyjny dla strefy euro. Wynikający z nich negatywny szok dla wzrostu gospodarczego może w jego ocenie sprowadzić inflację poniżej celu EBC.
• GER: Produkcja przemysłowa w lutym pozostawała w trendzie spadkowym – zmniejszyła się o 1,3% m/m i 4% r/r, mocniej niż oczekiwano. Najsilniej spadła produkcja w budownictwie (-3,2% m/m), przemyśle spożywczym (‑5,3% m/m) oraz energetyce (-3,3% m/m). Pozytywnie wyróżniała się produkcja wyrobów elektrycznych (+3,3% m/m). Dane nie są dużym zaskoczeniem, biorąc pod uwagę rozczarowujące piątkowe dane o zamówieniach fabrycznych. Słabe wyniki przemysłu nie napawają jednak optymizmem w kontekście narastających wyzwań związanych z polityką handlową USA. W takich warunkach poprawa nastrojów, widoczna w badaniach koniunktury po ogłoszeniu programu inwestycji infrastrukturalnych i zbrojeniowych, może się okazać przejściowa i najpewniej nie będzie wystarczającym impulsem do zmiany negatywnych tendencji w niemieckim przemyśle.
• EUR: Wskaźnik Sentix w kwietniu obniżył się do -19,5 pkt. (poziomu najniższego od października 2023) z -2,9 pkt. w marcu. Skala spadku zdecydowanie przewyższyła oczekiwania (kons.: -9 pkt. w kwietniu wobec ‑2,9 pkt. w marcu). Nastroje inwestorów ankietowanych w dniach 3-5 kwietnia, a więc już po ogłoszeniu nowych ceł przez USA, wyraźnie się pogorszyły – indeks oczekiwań spadł skokowo o 33,8 pp. do -15,8 pkt.
• EUR: Sprzedaż detaliczna w lutym wzrosła o 0,3% m/m, nieco poniżej oczekiwań (kons.: 0,5% m/m), ale jej poziom nie zaskoczył negatywnie. W górę zrewidowano bowiem dane za styczeń (o 0,3 pp do 0% m/m). W ujęciu r/r sprzedaż detaliczna zwiększyła się o 2,3%, a jej dynamika przyspieszyła z 1,8% w styczniu.
• GER: Eksport w lutym wzrósł o 1,8% m/m a import zwiększył się o 0,7% m/m, w obu przypadkach wyniki uplasowały się powyżej oczekiwań. Nadwyżka handlowa Niemiec wzrosła do 17,7 mld EUR z 16,2 mld EUR w styczniu, ale była niższa niż przed rokiem (w lutym 2024 wyniosła 22,6 mld EUR). W danych widać echa przygotowań do wprowadzenia ceł przez USA, największego pozaunijnego importera towarów z Niemiec – w lutym eksport do USA wzrósł o 8,5% m/m.
• ROM: Bank Rumunii pozostawił stopy procentowe bez zmian, w tym główną na poziomie 6,50%. W komunikacie po posiedzeniu podtrzymano ocenę, że w 1h25 inflacja będzie fluktuować i obniży się w 2h25, jednak obecnie NBR ocenia, że ścieżka dynamiki cen będzie wyższa niż zakładał w prognozie z lutego. W bieżącym komunikacie wyrażono obawy związane z pogorszeniem koniunktury w otoczeniu zewnętrznym, najpewniej w związku z zaostrzeniem wojny handlowej na świecie. Czynniki ryzyka obejmują przyszłe kształtowanie się cen energii i żywności w zależności od sytuacji geopolitycznej, a także regulacji krajowych. Nadal niepewne jest oddziaływanie polityki fiskalnej na inflację. W tych warunkach widzimy ograniczoną przestrzeń do obniżek. Szanse na nie pojawią się najwcześniej sierpniu, gdy może zostać rozwiana niepewność związana z wyborami prezydenckimi w Rumunii, polityką celną UE, a NBR będzie dysponować najnowszą projekcją inflacji.
• POL: H.Wnorowski (RPP) ocenił, że w całym 2025 pole do obniżek stóp nie jest duże, widzi jednak przesłanki, które w maju pozwoliłyby mu z dużym spokojem i odpowiedzialnością poprzeć wniosek o obniżkę stóp proc. o 25 pb. Jednocześnie rekomendował czekanie do lipcowej projekcji. Zdaniem H.Wnorowskiego, w kontekście decyzji o stopach procentowych ważne będą kolejne miesięczne odczyty inflacji oraz dane dotyczące dynamiki konsumpcji, która pozostaje głównym motorem rozwoju polskiej gospodarki. H.Wnorowski zwrócił uwagę, że niemrawe ożywienie koniunktury będzie sprzyjało decyzjom o zmniejszeniu stopnia restrykcyjności polityki pieniężnej. Dodał, że kwestia poziomu rezerwy obowiązkowej będzie dyskutowana przez RPP w nieodległej przyszłości.
• POL: BGK w strategii na lata 2025-2030 zapowiedział, że skupi się na inwestycjach w obronność i konkurencyjność gospodarki. W latach 2025-2027 na finansowanie dłużne firm bank chce przeznaczyć 94 mld PLN. Nowa strategia banku skupi się na trzech filarach: stymulowaniu rozwoju innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki, wsparciu działalności samorządów i społeczności lokalnych, a także partnerstwie finansowym na rzecz instytucji publicznych. W ramach pierwszego filaru BGK skoncentruje się na działaniach wzmacniających bezpieczeństwo Polski, szczególnie na modernizacji i rozwoju rodzimego sektora obronnego, poprzez finansowanie przedsiębiorstw z tej branży.
• CZE: Produkcja przemysłowa w lutym wzrosła o 1,5% r/r wspierana efektem niskiej bazy sprzed roku w sektorze energetycznym (17,5% r/r oraz 1,6pp wkładu do dynamiki ogółem). Produkcja w przetwórstwie przemysłowym znalazła się jednak w stagnacji w ujęciu rocznym (po spadku o 1,2% r/r w styczniu). Poza produkcją wyrobów skórzanych najsłabiej radziły sobie branże związane z produkcją sprzętu transportowego (-15,0% r/r) oraz sprzętu komputerowego i elektronicznego (-12,2% r/r), czyli te najsilniej zależne od popytu zewnętrznego. Niewielki wzrost (0,5% r/r) odnotowano jednak w przypadku produkcji samochodów. Poza energetyką najlepiej radziły sobie firmy zajmujące się produkcją żywności (3,7% r/r i 0,2pp wkładu do wzrostu). W ujęciu miesięcznym i po wyeliminowaniu czynników sezonowych produkcja wzrosła o 1,7%. Nowe zamówienia kontynuowały spadki (1,3% r/r), które najsilniejsze były w przypadku produkcji pozostałego sprzętu transportowego – PMI sygnalizuje jednak spowolnienie redukcji zamówień w marcu oraz poprawę oczekiwań na przyszłość, najpewniej związku z poprawą perspektyw dla europejskiego przemysłu. Niewykluczone jednak, że pełnoskalowa wojna handlowa (ankieta PMI była prowadzona przed „liberation day”) będzie niwelować korzystny impuls gospodarczy napływający z gospodarki niemieckiej w związku z poluzowaniem fiskalnym, którego znaczenie dla gospodarki czeskiej jest wyższe niż w przypadku Polski.
• HUN: Sprzedaż detaliczna w lutym wzrosła o 3,3% r/r (vs. 4,7% r/r w styczniu). Spowolnienie dynamiki dotyczyło wszystkich głównych kategorii. Sprzedaż żywności, napojów i wyrobów tytoniowych wzrosła o 3,5% r/r, towarów nieżywnościowych o 5,0%, a paliw o 0,4% r/r. W ujęciu miesięcznym (sa) sprzedaż obniżyła się o 0,6%, w tym po raz pierwszy od września odnotowano spadek sprzedaży żywności i napojów (o 0,2% m/m sa), w warunkach wyraźnego przyspieszenia wzrostu cen (do 6,6% r/r w lutym w kategorii żywność, napoje i wyroby tytoniowe). Wydatki w tej kategorii w kolejnych miesiącach będą najpewniej wspierane wprowadzonym limitem na marże szeregu podstawowych produktów żywnościowych.
• ROM: Sprzedaż detaliczna w lutym wzrosła o 3,3% r/r (vs 4,1% r/r w styczniu) i 0,6% m/m, napędzana wydatkami na towary nieżywnościowe (5,9% r/r), przy spadku sprzedaży żywności, napojów i wyrobów tytoniowych (-0,4% y/y). Początek 2025 przyniósł wyraźne pogorszenie nastrojów konsumenckich, które zaczyna być widoczne w twardych danych. W przypadku Rumunii wysoka niepewność dotyczy nie tylko perspektyw dla gospodarki globalnej w związku z wojną handlową, ale przede wszystkim sytuacji politycznej. W kolejnych miesiącach negatywnie na wydatki konsumentów oddziaływać będą spowolnienie wzrostu płac i konsolidacja fiskalna.
• POL: MFiPR poinformowało, że do 6 kwietnia podpisano umowy na unijne dofinansowanie projektów, które wykorzystują 39,9% dostępnej puli środków z polityki spójności UE na lata 2021-2027. Umowy obejmują projekty o wartości wydatków kwalifikowalnych 159,1 mld PLN, w tym 125,1 mld PLN dofinansowania UE.