Dziennik Ekonomiczny: Fed maluje stagflacyjny obraz

Pobierz raport

 

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• W reakcji na decyzję Fed oraz konferencję prezesa J.Powella rentowności amerykańskich Treasuries obniżyły się, w szczególności na krótkim końcu krzywej. Indeksy giełdowe zareagowały wzrostami, a dolar umocnił się względem głównych walut w warunkach, gdy Fed ocenia wpływ ceł na inflację jako „przejściowy” i nie widzi konieczności podejmowania nerwowych ruchów. W pierwszej połowie dnia europejskie indeksy przechodziły korektę notowań, jednak po ogłoszeniu przez Komisję Europejską planów inwestycyjnych zdołały częściowo odrobić straty. Złoty utrzymał stabilny kurs wobec euro na poziomie 4,18, jednocześnie tracąc względem dolara - do 3,85. Rentowności krajowych obligacji obniżyły się na krótszym końcu i wzrosły na dłuższym końcu krzywej. Aresztowanie przez tureckie władze opozycyjnego burmistrza Stambułu, któremu zarzucana jest korupcja, spowodowało gwałtowną przecenę na giełdzie w Turcji i deprecjację liry, przejściowo nawet o 11%.
• Dziś skupiamy się na krajowych danych za luty oraz kluczowych decyzjach w europejskiej polityce monetarnej. Na tapet bierzemy aktywność w przemyśle i budownictwie, a także aktualną kondycję rynku pracy w sektorze przedsiębiorstw. Co do decyzji banków centralnych większych niespodzianek raczej nie oczekujemy – Riksbank i BoE najprawdopodobniej utrzymają stopy procentowe na dotychczasowym poziomie, a SNB obniży je o 25pb, goniąc niedawne obniżki EBC.
• W krajowych danych o aktywności gospodarczej za luty prawdopodobnie nie dostrzeżemy jeszcze wyraźnej poprawy rocznych dynamik. Ich przyspieszeniu nie sprzyjał układ kalendarza – liczba dni roboczych była o jeden mniejsza niż przed rokiem. Oczekujemy, że produkcja przemysłowa pozostanie nieznacznie niższa niż rok temu (PKOe: −0,5% r/r), przy czym nasze prognozy są bardziej optymistyczne niż konsensus, który zakłada spadek o 1% r/r. W ujęciu sa wynik powinien być jednak pozytywny, choć zasadniczego przyspieszenia spodziewamy się dopiero od 2q25. Produkcja budowlano-montażowa, po solidnych wzrostach m/m w ostatnich miesiącach ub.r., powinna – według naszych szacunków – co najmniej utrzymać styczniowy poziom (m/m sa). Oznaczałoby to wzrost w ujęciu r/r o ok. 2,8% (kons.: 2,3% r/r). Dane z rynku pracy najpewniej ponownie potwierdzą spadek zatrudnienia w ujęciu r/r (PKOe: −0,8% r/r, kons.: −0,9% r/r). Tak niska dynamika wynika ze słabego punktu startowego po styczniowej aktualizacji próby przedsiębiorstw. Nie oczekujemy również ponadprzeciętnego wzrostu liczby etatów w samym lutym. Tempo wzrostu wynagrodzeń, według naszych wyliczeń, nieznacznie spowolniło (PKOe i konsensus: 8,7% r/r wobec 9,2% r/r w styczniu).
• Inflacja w Szwajcarii w lutym spadła do 0,3% r/r, co tworzy to przestrzeń dla SNB do obniżki stóp procentowych – na dzisiejszym posiedzeniu możliwe jest cięcie o 25pb, a bank będzie „gonił” obniżki EBC (SNB spotyka się raz na kwartał). Szwedzki Riksbank spodziewając się ożywienia gospodarczego, przy jednoczesnym wzroście inflacji i globalnych zagrożeniach dla jej dalszego kształtowania – prawdopodobnie nie zdecyduje się jeszcze na obniżki. Niemniej jednak, jeszcze w 1h25 stopy najpewniej zostaną zredukowane. Niepewność dotyka również angielski BoE, który na ostatnim posiedzeniu obniżył stopy o 25pb, choć część Rady opowiadała się za głębszym cięciem o 50pb. Mimo tego, komunikat banku miał jastrzębi wydźwięk – podniesiono prognozy inflacji, jednocześnie obniżając szacunki wzrostu PKB. W obliczu mieszanych sygnałów gospodarczych oraz utrzymującej się niepewności oczekujemy, że BoE pozostawi dziś stopy na niezmienionym poziomie. Do końca roku przewidujemy jednak ich łączną obniżkę o 75pb.

 

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• USA: Rezerwa Federalna utrzymała docelowy poziom dla stopy fed funds w przedziale 4,25-4,50%, a decyzja była zgodna z oczekiwaniami. Ponadto poinformowano, że od kwietnia tempo redukcji sumy bilansowej Fed spowolni (w odniesieniu do obligacji skarbowych z 25 mld USD do 5 mld USD miesięcznie). Decyzji towarzyszyła publikacja najnowszych prognoz członków FOMC. Decydenci z Fed spodziewają się wyższej niż zakładano w grudniu inflacji PCE w 2025 (2,7% vs 2,5%), przy słabszej dynamice wzrostu (1,7% vs 2,1%). Jednocześnie ścieżka dla stóp procentowych nakreślona przez medianę prognoz nie zmieniła się względem grudnia i dalej zakłada przestrzeń na dwie obniżki stóp w 2025. Rozkład prognoz jest jednak nieco bardziej „jastrzębi” niż w grudniu – liczba członków FOMC, którzy przewidują możliwość stabilizacji stóp procentowych lub tylko jednej obniżki w 2025 jest zdecydowanie wyższa niż tych który widzą przestrzeń do więcej niż dwóch cięć. Jednocześnie prognozy inflacji (zarówno PCE jak i bazowej) na 2026 i 2027 nie zmieniły się (lub jedynie marginalnie), podobnie jak prognozy stopy bezrobocia, które pozostają niskie. W czasie konferencji prasowej prezes J.Powell powiedział, że precyzyjne określenie wpływu taryf celnych na inflację jest bardzo trudne na ten moment, jednak niewątpliwie był to istotny czynnik stojący za rewizją prognoz w krótkim horyzoncie. Jednocześnie dodał, że wzrost inflacji napędzany cłami będzie najpewniej tymczasowy, a długoterminowe oczekiwania inflacyjne pozostają zakotwiczone wbrew wzrostom, pokazywanym przez niektóre miary. Dodał również, że prawdopodobieństwo recesji nieznacznie wzrosło, ale nie jest wysokie.Powell stwierdził, że biorąc pod uwagę podwyższoną niepewność, Fed nie musi spieszyć się ze zmianą poziomu stóp procentowych. Zarówno projekcja jak i wydźwięk wystąpienia prezesa Fed wpisują się w nasze oczekiwania, że stopy procentowe w 2025 zostaną obniżone dwukrotnie, łącznie o 50pb, a pierwszego ruchu możemy spodziewać się późną wiosną, choć scenariusz ten jest obarczony dużą niepewnością.
• UE: Raport Komisji Europejskiej „Joint white paper for European Defence Readiness 2030” przedstawia kompleksową strategię wzmacniania europejskich zdolności obronnych w obliczu narastających zagrożeń. Kluczowym elementem dokumentu jest inicjatywa „ReArm Europe”, zakładająca znaczący wzrost wydatków na obronność, wspólne zakupy uzbrojenia przez państwa UE oraz intensyfikację produkcji strategicznego sprzętu wojskowego – w tym systemów obrony powietrznej, amunicji, artylerii dalekiego zasięgu, dronów oraz technologii związanych z wojną elektroniczną i cyberobroną. Istotnym aspektem raportu jest także wsparcie militarne Ukrainy w ramach strategii „Porcupine”, obejmujące m.in. dostawy amunicji, systemów rakietowych i dronów, a także rozwój korytarzy transportowych umożliwiających szybkie dostawy sprzętu na Ukrainę.
• Finansowanie wspomnianych działań będzie realizowane poprzez nowy instrument kredytowy SAFE (do 150 mld EUR dla całej UE) oraz czasowe wyłączenie dodatkowych wydatków obronnych do poziomu 1,5% PKB na okres czterech lat (z możliwością przedłużenia) spod rygorystycznych reguł budżetowych UE. Celem jest także zwiększenie udziału wspólnych zakupów uzbrojenia do co najmniej 40% całkowitych wydatków obronnych państw członkowskich. Wsparcie zapewni również Europejski Bank Inwestycyjny (EIB), który planuje podnieść roczne nakłady na projekty związane z bezpieczeństwem i obronnością do 2 mld EUR rocznie. Raport podkreśla ponadto konieczność ścisłej współpracy UE z NATO oraz kluczowymi sojusznikami, takimi jak USA, Wielka Brytania czy państwa Indo-Pacyfiku. Realizacja tych reform ma na celu zapewnienie Europie autonomii strategicznej, zwiększenie zdolności do odstraszania zagrożeń oraz umocnienie jej pozycji w nowym globalnym ładzie. W kontekście Polski raport zwraca uwagę na kilka istotnych kwestii. (1) Zniesienie ograniczeń fiskalnych dla wydatków obronnych – wyłączenie do 1,5% PKB wydatków związanych z obronnością (zgodnie z definicją COFOG, obejmującą nie tylko inwestycje) z reguł budżetowych zwiększa szanse Polski na wyjście z procedury nadmiernego deficytu w perspektywie czterech lat. (2) Wspólne finansowanie zakupów zbrojeniowych – większy udział środków UE w finansowaniu uzbrojenia może przyspieszyć powrót Polski do równowagi fiskalnej. (3) Projekt „Tarcza Wschód” – uznany w raporcie za inicjatywę kluczową dla ochrony wschodnich granic UE. Obejmuje on budowę fizycznych barier granicznych, rozwój infrastruktury granicznej oraz wdrożenie nowoczesnych systemów monitoringu i obserwacji. (4) Wpływ na polski przemysł – wzrost nakładów na sektor zbrojeniowy, nawet jeśli nie przyczyni się bezpośrednio do jego rozwoju w Polsce, zwiększy popyt na produkty z innych branż krajowego przemysłu, m.in. na wyroby metalowe. Przedstawione w raporcie reformy mogą zatem mieć istotne znaczenie zarówno dla bezpieczeństwa Europy, jak i dla kondycji finansowej oraz gospodarczej Polski.
• POL: Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej w marcu obniżył się do −15,2 pkt. z −14,8 pkt. w lutym. Jednocześnie wskaźnik wyprzedzający obrazujący oczekiwania wzrósł do −9,8 pkt. z −10,8 pkt. w poprzednim miesiącu. Za spadek wskaźnika bieżącego odpowiada przede wszystkim pogorszenie obecnej sytuacji finansowej gospodarstw domowych oraz prognoz (i w mniejszym stopniu obecnej) ogólnej sytuacji ekonomicznej kraju. Istotnie poprawiły się oceny obecnej możliwości dokonywania ważnych zakupów. Nieznacznej poprawie uległy również prognozy sytuacji finansowej gospodarstw domowych. Za wzrost wskaźnika wyprzedzającego odpowiada poprawa ocen możliwości przyszłego oszczędzania pieniędzy, przyszłego poziomu bezrobocia, a także w mniejszym stopniu prognoza sytuacji finansowej gospodarstw domowych. Wzrost wskaźnika ograniczała prognoza ogólnej sytuacji ekonomicznej kraju. Wzrósł także wskaźnik oczekiwań inflacyjnych na rok do przodu (do 27,0 pkt. z 25,3 pkt.). Na tle historycznym obecne nastroje są przeciętne, a wskaźnik bieżący jest równy 20-letniej średniej (−15,2 pkt.). Oczekiwania są nieco lepsze, a wskaźnik wyprzedzający jest o 7,4 pkt. wyższy od 20-letniej średniej (−17,2 pkt.).
• EUR: Inflacja HICP w strefie euro obniżyła się w lutym do 2,3% r/r z 2,5% r/r w styczniu, wobec wstępnego odczytu na poziomie 2,4% r/r. Jednocześnie inflacja bazowa (z wyłączeniem cen energii, żywności, alkoholu i tytoniu) obniżyła się do 2,6% r/r z 2,7% r/r (zgodnie ze wstępnym odczytem). Za spadek inflacji w ujęciu rocznym odpowiada obniżenie dynamiki cen energii (do 0,2% r/r z 1,9% r/r) oraz spadek inflacji usługowej (do 3,7% r/r z 3,9% r/r). Wkład dóbr nieżywnościowych do inflacji nie zmienił się, zaś dynamika cen żywności wzrosła do 2,2% r/r z 1,6% r/r, co podbiło inflację HICP o 0,1pp. W ujęciu miesięcznym indeks cen wzrósł o 0,4%, a zatem słabiej niż w lutym w 3 ostatnich latach. Państwami o najwyższej inflacji HICP w strefie euro są Estonia (5,1% r/r), Chorwacja (4,8% r/r), Belgia (4,4% r/r) oraz Słowacja (4,1% r/r), zaś najniższa inflacja jest we Francji (0,9% r/r). Średnia dla wszystkich państw UE wyniosła 2,7% r/r (0,4% m/m, tak jak w strefie euro), zaś inflacja w Polsce według metodologii HICP wyniosła 4,3% r/r.
• POL: G.Masłowska (RPP) powiedziała, że większe szanse na cięcie stóp widzi pod koniec 2025 lub na początku 2026, choć jeżeli byłoby to możliwe bez zagrożenia dla odbicia inflacji, to poparłaby taki ruch wcześniej. Dodała, że ze względu na liczne czynniki proinflacyjne w 1h25 redukcja stóp jest nierealistyczna.
• POL: Ministerstwo Finansów poinformowało, że stopień sfinansowania potrzeb pożyczkowych brutto budżetu 2025 wynosi około 54%.
• POL: Ministerstwo Finansów poinformowało również, że dane o VAT za 2024 w porównaniu do danych o konsumpcji (głównej części bazy VAT) sugerują, że luka VAT w 2024 zmniejszyła się względem 15,8% w 2023. Nasze szacunki wskazują, że luka VAT w 2024 wyniosła około 12-13%.
• EUR: Przeciętne wynagrodzenie godzinowe w strefie euro w 4q24 wzrosło o 4,1% r/r (względem 4,3% r/r poprzednio), a w UE o 4,8% r/r (względem 5,0% r/r poprzednio). W UE roczna dynamika wynagrodzeń przyśpieszyła w przemyśle i administracji publicznej, w pozostałych sektorach spowolniła. W podziale geograficznym Polska zajmuje drugie miejsce ze wzrostem 13,8% r/r zaraz po Chorwacji (13,9% r/r). Spowalniająca dynamika wynagrodzeń w strefie euro oznacza mniejszą presję na wzrost cen, a nadal dodatni realnie wzrost dochodów będzie generował wyższy popyt wewnętrzny.
• EUR: W 2024 47,4% netto energii elektrycznej w UE pochodziło ze źródeł odnawialnych, co oznacza wzrost o 2,6 pp r/r. Najwyższy udział OZE w wytwarzaniu energii miała Dania (88,8%, głównie wiatr), Portugalia (87,4%, wiatr i hydro) oraz Chorwacja (73,8%, hydro). Największy udział w produkcji zielonej energii miała energia wiatrowa (39,1%) i wodna (29,9%). Energia słoneczna stanowiła 22,4%, a ze spalania biomasy i odpadów pochodziło 8,1%. Geotermia miała marginalne znaczenie (0,5%). W Polsce udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitej konsumpcji wyniósł 31%. Udział ten na przestrzeni ostatnich lat systematycznie rośnie, jednak nadal odbiega od średniej UE.
• CHN: Ludowy Bank Chin utrzymał stopy procentowe na niezmienionym poziomie, w tym roczną stopę procentową na poziomie 3,10% i 5-letnią stopę na poziomie 3,60%. Stopy procentowe w Chinach nie zmieniły się od czasu obniżki o 25pb w październiku 2024 roku.

Drukuj