Monitoring Branżowy: Skutki wprowadzenia CBAM dla unijnego przemysłu ciężkiego

  • Podatek graniczny uzależniony od emisji CO2 (CBAM) to część pakietu Fit for 55 i uzupełnienie systemu EU ETS. Od 2026 będzie obciążać kosztami emisji wprowadzane na teren Wspólnoty produkty z sektora cementowego, nawozowego, stali, aluminium, i niektórych ich produktów, a także wodoru i energii elektrycznej.
  • Głównym ryzykiem dla przemysłu ciężkiego jest wpisany w regulację wprowadzającą podatek graniczny mechanizm stopniowego wycofywania darmowych uprawnień do emisji CO2.  Będzie to wymagać znacznych i niezwłocznych inwestycji w instalacje CCS/CCU, OZE i elektryfikację. Przedstawiciele sektorów przemysłu ciężkiego (np. stalowego - Eurofer) postulują by część z tych kosztów przejęły państwa członkowskie, np. poprzez subsydia wzorowane na rozwiązaniach w ramach amerykańskiego Inflation Reduction Act.
  • Podatek powinien skutkować wzrostami cen produktów. Dla niektórych krajów (Rosji, Indii) będzie porównywalny nawet do 25-proc. ceł, ale ostateczny efekt cenowy będzie niższy na skutek zmian strukturalnych w handlu międzynarodowym. Kraje trzecie najprawdopodobniej będą kierować na rynek europejski najmniej emisyjną część produkcji, bądź koncentrować się na handlu niektórymi produktami na dalszych etapach łańcucha wartości, które nie będą objęte podatkiem w początkowym okresie jego obowiązywania. Ogółem podatek powinien być pozytywny dla unijnych producentów wyrobów niskoemisyjnych i negatywny w średnim okresie dla wysokoemisyjnej produkcji za sprawą ww. wycofywania darmowych uprawnień.
  • CBAM wpisuje się trend zwiększania barier w handlu międzynarodowym. Może się wiązać z cłami odwetowymi ze strony państw rozwijających się, które uważają, że jest to podatek niesprawiedliwy. Z drugiej jednak strony skłania on część krajów do prac nad wprowadzeniem analogicznych rozwiązań. W ujęciu globalnym będzie jednak wpływać lekko negatywnie na PKB z uwagi na ograniczenie skali handlu międzynarodowego.

 

Jesteś zainteresowany otrzymywaniem raportów analitycznych PKO Banku Polskiego?

Zapisz się na newsletter

analizy.sektorowe@pkobp.pl