Dziennik Ekonomiczny: Zaskakujący projekt budżetu

Pobierz raport

 

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

  • Indeksy giełdowe w Azji i USA obniżyły się w odpowiedzi na wyniki Nvidii, które choć dobre, rozczarowały inwestorów przyzwyczajonych do ponadprzeciętnego wzrostu spółki. Rentowności amerykańskich Treasuries były relatywnie stabilne. Złoty osłabił się po wstępnych informacjach o planowanej wysokości deficytu budżetowego na 2025 – EURPLN wzrósł w okolice 4,30, USDPLN do 3,86. Rentowności krajowych obligacji powędrowały w górę na całej długości krzywej, w tym 10-letnich papierów skarbowych do poziomu 5,52%.
  • W kraju uwaga skoncentruje się na szczegółowych danych o PKB w 2q24. Wstępny szacunek zaskoczył in plus, pokazując wzrost gospodarki o 3,2% r/r. Na podstawie danych miesięcznych szacujemy, że głównym motorem wzrostu w 2q24 była konsumpcja, której dynamika ustabilizowała się w okolicy 5,0% r/r, nadal „pod kreską” były z kolei inwestycje, co widoczne było już w opublikowanych danych o inwestycjach dużych firm.
  • Preludium do piątkowych danych inflacyjnych ze strefy euro będzie wstępna publikacja dla gospodarki niemieckiej. Zgodny z oczekiwaniami wynik (spadek inflacji HICP w okolice celu, do 2,2% r/r w sierpniu) wspierałby scenariusz obniżki stóp procentowych przez EBC we wrześniu – szanse na taki scenariusz dość jasno wybrzmiały w wystąpieniach członków Rady Prezesów EBC w Jackson Hole.
  • W strefie euro zaplanowano publikację wskaźników koniunktury ESI. Konsensus spodziewa się jedynie marginalnej poprawy, odrabiającej spadek z lipca, a źródeł poprawy doszukiwalibyśmy się przede wszystkim w usługach a nie w przemyśle. Dodatkowo poznamy zrewidowany wskaźnik koniunktury konsumenckiej za sierpień, który wstępnie pokazał nieznaczne pogorszenie nastrojów konsumentów.
  • W USA najistotniejszą publikacją będzie cotygodniowa liczba wniosków o zasiłek dla bezrobotnych – analitycy oczekują dalszej stabilizacji sytuacji na rynku pracy, co powinno być neutralne z punktu widzenia Fed. W cieniu tych danych będzie zrewidowany szacunek PKB w 2q24 – wstępny pokazał przyspieszenie wzrostu do 2,8% q/q saar z 1,4% q/q saar w 1q24, za czym stała mocniejsza niż kwartał wcześniej dynamika konsumpcji prywatnej.

 

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

  • POL: Rząd przyjął projekt ustawy budżetowej na 2025 – deficyt budżetowy ma wynieść 289 mld PLN (7,3% PKB) wobec planowanych 184 mld PLN w 2024. W czasie konferencji prasowej minister finansów, A.Domański, poinformował, że rządowi zależało na przywróceniu budżetowi roli centralnego dokumentu polityki gospodarczej. W związku z powyższym w budżecie została ujęta spłata zapadających w ciągu roku obligacji PFR (34,7 mld PLN) i Funduszu Przeciwdziałania Covid-19 (28,5 mld PLN). W 2025 deficyt general government (GG) ma wynieść 5,5% PKB vs 5,7% PKB planowane w 2024 i 5,1% PKB w 2023. W konsekwencji deficyt budżetowy (7,3% PKB; w ujęciu kasowym) ma być wyższy niż deficyt całego sektora publicznego (5,5% PKB; w ujęciu memoriałowym). Pomijając wpływ spłaty obligacji PFR i Funduszu Covid-19 deficyt budżetowy wyniósłby 226 mld PLN (5,7% PKB). W kontekście procedury nadmiernego deficytu minister A.Domański poinformował, że ministerstwo jest w dialogu technicznym z Komisją Europejską, a w grę wchodzi 4-letnia lub 7-letnia ścieżka redukcji deficytu (przy czym A.Domański stwierdził, że osobiście skłania się w kierunku ścieżki 4-letniej) w ramach nowych reguł fiskalnych.
    W projekcie ustawy założono wzrost długu sektora GG do 59,8% PKB na koniec 2025 wobec 57,3% PKB w ostatnim Wieloletnim Planie Finansowym Państwa z kwietnia 2024. Jest to więc poziom bliski 60% PKB. Należy pamiętać jednak, że jest to definicja długu odmienna od tej, o której mowa w Konstytucji (zadłużenie według tej definicji na koniec 1q24 wyniosło 41,1% PKB, a wg projektu ustawy budżetowej ma wzrosnąć do 47,9% PKB na koniec 2025, poniżej progu ostrożnościowego). Do definicji długu sektora GG odnoszą się natomiast kryteria unijne.
    Budżet zakłada rekordowe wydatki na obronność w kwocie 186 mld PLN (4,7% PKB wobec 4,1% PKB w 2024 i 3,2% PKB w 2023) oraz 222 mld PLN na opiekę zdrowotną (5,6% PKB wobec 5,2% PKB w 2024). Uwzględnia również 25 mld PLN dla samorządów (z czego ok. 10 mld PLN w ramach obowiązującej również w poprzednich latach tzw. „kroplówki”) w ramach reformy finansowania JST. Efekt netto reformy JST dla całego sektora publicznego ma być neutralny. Ze względu na wspomnianą reformę utrudniona jest natomiast porównywalność dochodów budżetu w czasie (w 2025 mają nominalnie spaść względem 2024). W 2025 wynagrodzenia w gospodarce narodowej mają rosnąć w tempie ok. 7%, przy podwyżce płac dla nauczycieli oraz pracowników sfery budżetowej wynoszącej 5%. Koszty obsługi zadłużenia w 2025 mają wynieść 75 mld PLN, a potrzeby pożyczkowe netto 366,8 mld PLN (z czego 63,2 mld na spłatę obligacji PFR i Covid-19) wobec 252 mld PLN w 2024 (wg ustawy budżetowej na 2024).
    Środki na obniżenie składki zdrowotnej zostały w budżecie zabezpieczone, a według ministra A.Domańskiego absolutny plan minimum obejmuje rezygnację ze składki od sprzedaży środków trwałych, podczas gdy „na stole” jest kilka propozycji koalicyjnych. Projekt ustawy powinien pojawić się dziś na stronie RCL i wtedy będzie możliwa bardziej szczegółowa analiza, w szczególności po stronie dochodowej. Plany prowadzenia bardziej ekspansywnej niż wcześniej oczekiwano polityki fiskalnej mogą skutkować zaostrzeniem stanowiska RPP i potencjalnie opóźnić rozpoczęcie dyskusji nad momentem rozpoczęcia obniżek stóp procentowych NBP.
  • EUR: Dynamika podaży pieniądza M3 w lipcu wyniosła 2,3% r/r, bez zmian względem czerwca (dane zrewidowane z 2,2% r/r) i słabiej od oczekiwań. Nadal „pod kreską” (-3,1% r/r) kształtowała się dynamika najbardziej płynnych aktywów, czyli miary M1 obejmującej gotówkę oraz depozyty bieżące, które wcześniej dość silnie rosły w okresie pandemii, generującej przymusowe oszczędności. Skala spadku agregatu M1 ulega systematycznemu spłyceniu, sugerując normalizację sytuacji. Lekkie przyspieszenie wzrostu zaobserwowano w przypadku kredytów dla gospodarstw domowych (do 0,5% r/r z 0,3% r/r w czerwcu), przy marginalnym spowolnieniu dynamiki kredytów dla przedsiębiorstw niefinansowych (do 0,6% r/r z 0,7% r/r w czerwcu). W kolejnych miesiącach wzrost akcji kredytowej najpewniej będzie wspierany przez dokonaną w czerwcu obniżkę stóp procentowych oraz prawdopodobną kontynuację luzowania polityki pieniężnej EBC na jesieni.
  • EUR: W artykule opublikowanym na stronie EBC przeanalizowano skutki irlandzkiej reformy makroostrożnościowej z 2015, która wprowadzała ograniczenie na wskaźniki LTV (loan to value) oraz LTI (loan to income) nowo udzielonych kredytów. Wnioski autorów wskazują, że reforma miała negatywny wpływ na ceny mieszkań oraz czynszów, prowadząc do ich wzrostu. Obniżeniu (o 1,8pp w długim okresie) uległ współczynnik posiadania mieszkania (homeownership), a najbardziej narażonymi na negatywne efekty były młode gospodarstwa domowe w grupie niskich lub średnich dochodów.