Dziennik Ekonomiczny: Wymagające, lecz konieczne reformy

Pobierz raport

 

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

  • Wczoraj zarówno amerykańskie, jak i europejskie, rynki akcji rosły po doniesieniach o tymczasowym zawieszeniu ceł przez USA na towary z Kanady i Meksyku. Raport JOLTS potwierdził, że amerykański rynek pracy nie jest czynnikiem napędzającym inflację, na co wskazywał już Fed. Rentowności 10-letnich amerykańskich obligacji utrzymały stabilny poziom. Złoty umocnił się wobec głównych walut, osiągając poziom 4,214 za EUR oraz 4,06 za USD. Rentowności krajowych obligacji nieznacznie obniżyły się na krótszym końcu krzywej i wzrosły na dłuższym końcu.
  • Dziś w centrum uwagi znajdzie się decyzja RPP ws. stóp procentowych. Poznamy też raport ADP, który rzuci wstępne światło na sytuację na rynku pracy USA. Istotny pozostaje temat ceł nakładanych przez USA.
  • RPP najpewniej utrzyma stopę referencyjną na poziomie 5,75%. Dla rynków i wycen dalszej ścieżki stóp istotne będzie, czy i jak Rada odniesie się w komunikacie do ostatniego umocnienia złotego (obniża inflację) i ryzyka wojen handlowych, w tym ceł USA na UE (stanowią czynnik ryzyka dla wzrostu PKB). Jeszcze istotniejszy od komunikatu może być komentarz Prezesa NBP na zaplanowanej na czwartek konferencji prasowej – tu kluczowym pytaniem jest, czy Prezes utrzyma jastrzębią retorykę i dalej będzie studził rynkowe oczekiwania na obniżki stóp w 2025.
  • Raport ADP wg konsensusu pokaże wzrost zatrudnienia o ok. 150 tys. Poziom zatrudnienia w USA wrócił po pandemii do długoterminowego trendu i ostatnio sytuacja na rynku pracy nie budzi obaw Fedu. Jeśli dane nie zaskoczą negatywnie, będzie to sygnał, że podobne wnioski mogą się pojawić w raporcie NFP, a to dawałoby Rezerwie Federalnej przestrzeń do dalszego wstrzymywania się z obniżkami stóp, co po ostatnim posiedzeniu sygnalizował Prezes J.Powell.
  • Dziś poznamy także grudniowy bilans handlowy USA. Z powodu silnego wzrostu importu ( firmy starają się sprowadzić jak najwięcej produktów przed wprowadzeniem nowych ceł) oczekuje się wzrostu deficytu.
  • Ze strefy euro napłynie rewizja indeksu PMI dla usług za styczeń oraz inflacja PPI, która może pokazać pierwszy wzrost od 20 miesięcy.

 

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

  • POL: OECD w raporcie podkreśla kluczowe wyzwania stojące przed polską gospodarką, wskazując na konieczność konsolidacji fiskalnej, stabilizacji inflacji, reformy systemu ochrony zdrowia oraz przyspieszenia transformacji energetycznej. Deficyt budżetowy wymaga ograniczenia poprzez redukcję wydatków i podniesienie wpływów podatkowych, m.in. z podatków majątkowych i środowiskowych. OECD zwraca uwagę, że bez działań konsolidacyjnych dług publiczny może przekroczyć 60% PKB w 2026 (jest to nasz bazowy scenariusz). Po gwałtownym wzroście inflacja zaczęła spadać, ale pozostaje powyżej celu. Wycofanie rządowych subsydiów może doprowadzić do jej ponownego wzrostu, do 5% w 2025. OECD rekomenduje ostrożność w luzowaniu polityki monetarnej i utrzymanie restrykcyjnych stóp procentowych. W raporcie oceniono, że transformacja energetyczna postępuje zbyt wolno – choć emisje dwutlenku węgla spadają, to tempo zmian nie wystarcza do osiągnięcia unijnych celów klimatycznych. OECD zaleca Polsce szybsze odchodzenie od węgla i rozwój odnawialnych źródeł energii, wskazując na potrzebę modernizacji sieci elektroenergetycznej oraz inwestycji w energię jądrową. System ochrony zdrowia boryka się z niedoborem kadr i niskim poziomem finansowania (7% PKB). OECD podkreśla konieczność poprawy efektywności zarządzania szpitalami, lepszego wykorzystania opieki ambulatoryjnej oraz rozwijania zintegrowanej opieki zdrowotnej. Szczególnie palącym problemem pozostaje niedobór pielęgniarek, przeciwdziałanie mu wymaga dalszych inwestycji w edukację i poprawę warunków pracy. W obliczu spowolnienia wzrostu produktywności konieczne są reformy wspierające innowacje i konkurencyjność. OECD wskazuje na potrzebę ograniczenia regulacji i zwiększenia nakładów na badania i rozwój. Starzenie się społeczeństwa rodzi ryzyko dla finansów publicznych, co wymaga podniesienia i zrównania wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn oraz rozwoju prywatnych oszczędności emerytalnych. Rynek pracy pozostaje napięty, a szybki wzrost płac może osłabić konkurencyjność gospodarki. OECD sugeruje opracowanie kompleksowej strategii migracyjnej, aby uzupełnić braki kadrowe w kluczowych sektorach.
  • USA: Według raportu BLS dotyczącego wolnych miejsc pracy i rotacji pracowników (JOLTS), w grudniu liczba wakatów wyniosła 7,6 mln, podczas gdy w listopadzie sięgała 8,16 mln. Ekonomiści spodziewali się niższego wyniku, w okolicach 8,0 mln. Po dwóch miesiącach wzrostów dynamika liczby wolnych miejsc pracy ponownie zaczęła spadać. Taka sytuacja może przyczyniać się do spowolnienia wzrostu płac, co wspiera stanowisko Rezerwy Federalnej, że rynek pracy nie generuje już presji inflacyjnej. Jednym z wskaźników obserwowanych przez Fed jest stosunek liczby wakatów do liczby bezrobotnych, który już szósty miesiąc z rzędu pozostaje na poziomie 1,1. Relatywnie niska jest też stopa dobrowolnych odejść pracy, sugerująca obniżoną konkurencję o pracownika pomiędzy firmami.
  • USA: Zamówienia fabryczne w grudniu zmniejszyły się o 0,9% m/m, podobnie jak w poprzednim miesiącu, mimo, że oczekiwano wzrostu. Zamówienia fabryczne z wykluczeniem sprzętu transportowego wzrosły o 0,3% m/m po wzroście o 0,2% m/m poprzednio. Dane potwierdzają pogarszającą się sytuację w sektorze transportowym, który jako jeden z głównych poniesie straty w wyniku wojny handlowej prowadzonej przez administrację D.Trumpa. Jednocześnie rosnący popyt na dobra w pozostałych sektorach może sugerować, że firmy starają się wyprzedzić wprowadzenie ceł, intensyfikując zakupy jeszcze przed ich wejściem w życie.
  • EUR: F.Villeroy de Galhau (EBC, Bank Francji) zapowiedział dalsze obniżki stóp procentowych, argumentując, że inflacja zbliża się do celu na poziomie 2%. Jednocześnie zaznaczył, że przyszła ścieżka luzowania pozostaje niepewna ze względu na liczne ryzyka, w tym potencjalną wojnę handlową USA oraz napiętą sytuację polityczną w Niemczech i Francji. Wyraził umiarkowany optymizm wobec kondycji francuskiej gospodarki, podkreślając, że mimo niskiego tempa wzrostu nie ma obecnie zagrożenia recesją.
  • CHN: Chiny zareagowały na nowe cła ostrożniej niż w przypadku poprzedniej kadencji D.Trumpa, nakładając taryfy tylko na import wart 14 mld USD i stosując inne środki, jak kontrola eksportu minerałów czy śledztwo wobec Google. Chiny unikają eskalacji ze względu na wciąż osłabiony wzrost gospodarczy i nierównowagę handlową z USA. Administracja USA dąży tymczasem do zawarcia nowej umowy handlowej oraz naciska na Chiny w sprawie TikToka i wojny w Ukrainie.
  • POL: Wicepremier K.Gawkowski poinformował, że trwają rozmowy polskiego MSZ z administracją USA ws. eksportu chipów AI z USA do Polski. W styczniu resort handlu USA opublikował decyzję mającą na celu ograniczenie eksportu amerykańskich chipów AI do wybranych krajów. Chociaż przewidziano wyjątki dla strategicznych sojuszników, kilkanaście państw członkowskich UE ma zostać objętych ograniczeniami, w tym Polska.
  • USA: Prezydent D.Trump podpisał rozporządzenie o powrocie do polityki maksymalnej presji na Iran. Choć tekst dokumentu nie jest jeszcze znany, polityka maksymalnej presji na Iran podczas jego pierwszej kadencji zakładała ostre sankcje przeciwko Teheranowi, w tym sankcje na obrót irańską ropą. Prezydent USA podjął też decyzję o wycofaniu funduszów dla Agencji Narodów Zjednoczonych dla Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA) i wyjściu z Rady Praw Człowieka ONZ.
  • SAU/ISR/PSE: Saudyjskie MSZ poinformowało, że Arabia Saudyjska wyklucza jakąkolwiek normalizację stosunków z Izraelem bez utworzenia państwa palestyńskiego ze stolicą we Wschodniej Jerozolimie. Arabia Saudyjska, jak większość krajów arabskich, oficjalnie nie uznaje państwowości Izraela. Podczas poprzedniej kadencji D.Trumpa zawarto tzw. Porozumienia Abrahamowe, czyli wynegocjowane przy mediacji USA umowy normalizujące stosunki między Izraelem a Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi, Bahrajnem i Marokiem.
  • USA/PSE: Prezydent USA D.Trump zapowiedział chęć długoterminowego przejęcia kontroli nad Strefą Gazy. Wskazał, że Ameryka rozmontuje wszystkie zagrożenia, zrówna ten teren z ziemią, pozbędzie się zniszczonych budynków i stworzy tam nieograniczoną liczbę miejsc pracy i mieszkań dla mieszkańców tego obszaru. Nie wykluczył wysłania do Palestyny amerykańskich żołnierzy. Stwierdził, że Palestyńczycy powinni zostać przesiedleni do sąsiednich krajów arabskich, które na swój koszt miałyby wybudować dla nich miejsca do zamieszkania w pokoju i harmonii, choć jak dotąd Jordania i Egipt nie zgadzają się na taki pomysł. Nie odpowiedział wprost, czy USA nadal popiera rozwiązanie dwupaństwowe, twierdząc tylko, że chodzi mu o to, by mieszkańcy regionu żyli w pokoju.
  • POL: Zgodnie z danymi BIK wartość zapytań o kredyty mieszkaniowe w styczniu wzrosła o 36,0% r/r, zaś liczba wniosków o kredyt mieszkaniowy wzrosła o 25,5% r/r (+8,8% m/m). Średnia wartość wnioskowanego kredytu mieszkaniowego wyniosła 441,5 tys. PLN, co oznacza wzrost o 3,4% r/r (−0,8% m/m).