Dziennik Ekonomiczny: „Trzeba działać”

Pobierz raport

W TYM TYGODNIU W CENTRUM UWAGI:

• Wypowiedzi D.Trumpa łagodzące obawy o napięcia handlowe skutkowały spokojnym zakończeniem nerwowego tygodnia – amerykańskie indeksy giełdowe rosły, rentowności obligacji lekko wzrosły, ceny złota spadły, a dolar umocnił się. W kraju tydzień zakończył się spadkiem WIG, głównie z powodu przyjęcia przez Sejm podwyżek stawek CIT dla banków. Złoty wpisał się w globalny trend, nieznacznie umacniając się względem euro (4,24) i osłabiając wobec dolara (3,64). Rentowności krajowych obligacji były stabilne.
• Najważniejsze globalnie wydarzenia w tym tygodniu kumulują się w piątek - wtedy poznamy opóźnioną inflację z USA za wrzesień oraz wstępne indeksy PMI za październik z głównych gospodarek. W Polsce rozpoczyna się cykl kluczowych publikacji. Dziś poznamy: krajowe dane z rynku pracy, produkcję przemysłową i wskaźnik PPI, jutro: produkcję budowlaną, w środę: sprzedaż detaliczną, podaż pieniądza i koniunkturę konsumencką. W czwartek, wraz z szeregiem wskaźników makroekonomicznych z Biuletynu Statystycznego, opublikowana zostanie stopa bezrobocia rejestrowanego za wrzesień.
• Konsensus zakłada, że we wrześniu inflacja CPI w USA ponownie wzrosła, osiągając 3,1% r/r. Sierpniowe dane (wzrost CPI do 2,9% r/r z 2,7% r/r) sygnalizowały, że proinflacyjny efekt ceł zaczął się materializować. Impet inflacji (m/m, średnia ruchoma 6m), zarówno w ujęciu headline, jak i bazowym, odbił w górę od lokalnego minimum osiągniętego w lipcu. O ile inflacja nie zaskoczy istotnie w górę, nie sądzimy by dane zagroziły perspektywie obniżki stóp procentowych na najbliższym posiedzeniu Fed.
• W przypadku PMI oczekiwane jest utrzymanie wskaźników na poziomach zbliżonych do obserwowanych we wrześniu. W strefie euro prognozowany jest minimalny wzrost indeksu koniunktury w przemyśle i usługach, a w USA - marginalny spadek.
• Krajowe dane za wrzesień były pod pozytywnym wpływem kalendarza. Wzrost produkcji przemysłowej najpewniej przyspieszył (wg konsensusu do 4,6% r/r a wg nas do 5,2% r/r). Poprawiła się też prawdopodobnie dynamika produkcji budowlanej (kons.: -2,3% r/r, PKOe: ‑2,4% r/r wobec ‑6,9% r/r w sierpniu), a sprzedaż detaliczna najpewniej wzrosła o ponad 6% r/r (PKOe: 6,3% r/r, kons.: 6,8% r/r wobec 3,1% r/r w sierpniu). Taki układ danych wspierałby oczekiwania, że 3q25 przyniesie dalsze przyspieszenie dynamiki PKB.
• Dynamika wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw we wrześniu najpewniej wzrosła (PKOe: 7,7% r/r, kons.: 7,4% r/r wobec 7,1% r/r w sierpniu). Wzrost lekko podbijał efekt niskiej bazy z września 2024. Zakładamy, podobnie jak konsensus, że spadek zatrudnienia w ubiegłym miesiącu utrzymał się na poziomie -0,8% r/r. Jednocześnie nieznacznie wzrosło bezrobocie – według wstępnego szacunku MRiPS stopa bezrobocia rejestrowanego zwiększyła się do 5,6% z 5,5% w sierpniu. Źródeł tego wzrostu nadal upatrujemy w zmniejszonej (przez zmianę przepisów) liczbie wyrejestrowań bezrobotnych.
• We wtorek MNB podejmie decyzję w sprawie stóp procentowych. Pomimo rosnącej presji na obniżkę stóp ze strony rządu, oczekujemy stabilizacji głównej stopy na poziomie 6,50%.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• USA: D.Trump ocenił, że podwyżki ceł wobec Chin nie są trwałą zmianą, choć - jak podkreślił - został do nich zmuszony przez działania Pekinu. Obecne stawki celne na poszczególne towary sięgają nawet 145% i są czasowo zawieszone, do 10 listopada, w ramach 90-dniowych rozejmów handlowych. D.Trump zapowiedział możliwość nałożenia kolejnych ceł w wysokości 100% na chińskie towary do 1 listopada i zasugerował, że może odwołać planowane spotkanie z X.Jinpingiem podczas szczytu APEC w Korei Południowej. Jednocześnie zapewnił, że „dogaduje się świetnie” z przywódcą Chin i liczy na „uczciwe porozumienie”.
• EUR: Inflacja HICP w strefie euro we wrześniu wzrosła do 2,2% r/r wobec 2,0% r/r w sierpniu, potwierdzając wstępny szacunek. Wzrost inflacji wynikał głównie z efektów bazowych w cenach energii – ich spadek spowolnił do 0,4% r/r we wrześniu wobec 2% r/r w sierpniu. Inflacja bazowa wzrosła do 2,4% r/r z 2,3% r/r, co było wynikiem przyśpieszenia inflacji cen usług do 3,2% r/r (+0,1 pp m/m). Wysoka inflacja w usługach utrzymuje się przez szybko rosnący popyt w tym sektorze. Poza efektami statystycznymi oraz utrzymującą się presją inflacyjną w usługach, procesy inflacyjne są stabilne. Wraz ze schłodzeniem popytu w usługach, obniżać powinna się inflacja bazowa. W całej UE inflacja HICP wzrosła do 2,6% r/r (o 0,2 pp m/m). Liderem wzrostu cen pozostaje Rumunia (8,6% r/r), natomiast Polska z inflacją HICP 2,9% r/r plasuje się lekko powyżej średniej UE.
• EUR: G.Simkus (Bank Litwy, EBC) ocenił, że osłabienie koniunktury może wymusić dalsze obniżki stóp w najbliższych miesiącach. Wskazał na pogorszenie sytuacji w niemieckim przemyśle, konsolidację fiskalną we Francji, hamowanie płac w strefie euro, a także wzrost importu z Chin oraz umocnienie euro, co razem oznacza słabszy wzrost gospodarczy i presję dezinflacyjną. Jego zdaniem uzasadnione byłoby więc „cięcie stóp w ramach zarządzania ryzykiem”. G.Simkus podkreślił, że grudzień - wraz z nowymi projekcjami, obejmującymi po raz pierwszy 2028 - będzie kluczowy dla decyzji o dalszych ruchach. Jeśli prognoza inflacji na 2028 będzie wyraźnie poniżej 2%, „należy działać”. Takich obaw nie ma J.Nagel (Prezes niemieckiego Bundesbanku). W jego ocenie w najbliższych latach inflacja będzie w celu EBC. O.Sleijpen (członek Rady Prezesów EBC, który zastąpił K.Knota na stanowisku prezesa banku centralnego Holandii) ocenił, że polityka pieniężna EBC znajduje się w dobrym miejscu. Jednocześnie podkreślił, że konieczna będzie reakcja, jeśli dane lub prognozy zaskoczą. Według niego gospodarka strefy euro „trzyma się całkiem dobrze”, pomimo napięć handlowych, a zatrudnienie pozostaje bliskie potencjału.
• ŚWIAT: Dyrektor departamentu Azji i Pacyfiku w MFW K.Srinivasan poinformował, że MFW ocenia, iż globalny wzrost obarczony jest istotnym ryzykiem w związku z ponowną eskalacją napięć handlowych USA-Chiny. Według MFW, jeśli napięcia przełożą się na wyższe cła i zaburzenia łańcuchów dostaw, globalny wzrost może być niższy o 0,3 pp. Region Azji i Pacyfiku pozostaje odporny m.in. dzięki silnemu eksportowi i boomowi technologicznemu i łagodnemu policy mix. Ekonomista ostrzegł również, że napięcia handlowe są wciąż dominującym globalnie zagrożeniem, a niepewność polityki handlowej może podbijać premię za ryzyko i stopy procentowe, co zwiększa zagrożenia dla perspektyw wzrostu.
• FRA: Agencja Standard & Poors obniżyła w piątek rating kredytowy Francji z AA- do A+, poza standardowym kalendarzem rewizji. Perspektywa nowej oceny jest stabilna. S&P oczekuje, że Francji uda się osiągnąć cel deficytu budżetowego na ten rok na poziomie 5,4% PKB, jednak przy braku znaczących dodatkowych środków redukujących deficyt budżetowy, konsolidacja budżetowa w prognozowanym horyzoncie będzie wolniejsza niż wcześniej oczekiwano. Jednocześnie niepewność co do finansów publicznych pozostaje podwyższona przed wyborami prezydenckimi w 2027. Agencja spodziewa się, że dług publiczny osiągnie 121% PKB w 2028, w porównaniu ze 112% PKB w 2024. Obniżenie ratingu S&P nastąpiło kilka dni po tym, jak premier S.Lecornu uzyskał poparcie dla nowego rządu kosztem wstrzymania proponowanych przez E.Macrona reform emerytalnych.
• CHN: PKB w 3q25 wzrósł o 4,8% r/r, po wzroście o 5,2% r/r w 2q, minimalnie powyżej oczekiwań. W ujęciu q/q odnotowano wzrost o 1,1%, nieco silniejszy niż 1,0% odnotowane kwartał wcześniej. Dynamika PKB w ujęciu r/r była najniższa od roku. Narastająco od początku 2025 PKB spowolnił do 5,2% r/r z 5,3% r/r kwartał wcześniej, wydaje się więc że całoroczny plan wzrostu na poziomie około 5,0% nie jest zagrożony. Dane miesięczne zasugerowały, że motorem wzrostu pozostaje popyt zewnętrzny. Produkcja przemysłowa we wrześniu wzrosła o 6,5% r/r, po wzroście o 5,2% r/r w sierpniu i silniej od oczekiwań. Jednocześnie sprzedaż detaliczna spowolniła, zgodnie z oczekiwaniami, do 3,0% r/r z 3,4% r/r miesiąc wcześniej. Komitet centralny partii komunistycznej rozpoczyna dziś prace nad 15. planem pięcioletnim (na lata 2026-2030). Oczekiwane jest zwiększenie wsparcia dla sektora technologicznego, innowacji i bezpieczeństwa.
• POL: Sejm uchwalił nowelizację ustawy o CIT, która podnosi stawkę podatku dochodowego dla banków z 19% do 30% w 2026, 26% w 2027 i 23% od 2028. Jednocześnie obniżono podatek bankowy z 0,0366% do 0,0329% w 2027 i 0,0293% od 2028. Podwyżka obejmie wszystkie banki, w tym spółdzielcze i SKOK-i. Dla nowych, małych podmiotów (przychody <2 mln EUR) CIT wzrośnie z 9% do 20% w 2026 i spadnie do 16% w 2027, a od 2028 wyniesie 13%. Zmiany mają wejść w życie na początku 2026 (CIT) i 2027 (podatek bankowy). Ustawa trafi teraz do Senatu, a następnie do Prezydenta.