Dziennik Ekonomiczny: Starzenie się społeczeństwa obniża potencjał gospodarczy

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Wczoraj główne indeksy akcyjne w USA i Europie rosły m.in. na fali dobrych wyników firm technologicznych. Nvidia, jako pierwsza firma w historii, osiągnęła wartość 4 bln USD. Dolar nieznacznie tracił względem euro. Rentowności obligacji na rynkach bazowych spadały. Na krajowym rynku walutowym panował spokój – EURPLN pozostał w okolicy 4,24, a USDPLN oscylował wokół 3,62. Rentowności krajowych obligacji nieznacznie obniżyły się w ślad za rynkami bazowymi.
• Dziś jedyną globalnie istotną publikacją będzie tygodniowy raport z USA o wnioskach o zasiłki dla bezrobotnych. Dane będą interesującym uzupełnieniem czerwcowego raportu o zatrudnieniu, który pozytywnie zaskoczył. Prognozy wskazują, że w pierwszym tygodniu lipca liczba osób wnioskujących po raz pierwszy o zasiłki tylko marginalnie wzrosła (do 235 tys. z 233 tys. przed tygodniem), a liczba kontynuujących pobieranie zasiłku nie zmieniła się istotnie, co wskazywałoby na brak narastających problemów ze znalezieniem pracy i zagrożenia znaczącym wzrostem bezrobocia.
• W regionie CEE opublikowane zostaną finalne dane o inflacji CPI z Czech (wstępny szacunek wskazał na wzrost w czerwcu do 2,9% r/r z 2,4% r/r w maju). Ponadto poznamy dane z Rumunii o PKB za 1q25 i bilansie handlowym za maj.
• Ostatni szacunek PKB w Rumunii w 1q25 pokazał spowolnienie wzrostu gospodarczego do 0,3% r/r z 0,5% r/r w 4q24 przy stabilizacji w ujęciu kwartalnym (0% q/q sa po wzroście o 0,5% q/q w 4q24). Głównym motorem gospodarki była konsumpcja (1,8pp do wzrostu PKB dodała konsumpcja prywatna i 0,7pp – publiczna), wspierana przez inwestycje (0,9 pp) i wzrost zapasów (1 pp). Wszystko to zostało prawie całkowicie zniwelowane przez negatywny wkład eksportu netto, wynoszący -4,1 pp.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• USA: D.Trump ogłosił nałożenie 50% cła na import miedzi obowiązujące od 1 sierpnia. Dodatkowo prezydent USA opublikował kopie listów do kolejnych państw ze stawkami celnymi mającymi obowiązywać od 1 sierpnia. Wśród adresatów są Brazylia, która została objęta jedną z najwyższych ogłoszonych dotychczas stawek (50%), pomimo tego, że odnotowuje deficyt w wymianie towarowej z USA. Pozostali adresaci to Filipiny (stawka 20%), Brunei i Mołdawia (stawka 25%) oraz Algieria, Irak, Libia i Sri Lanka (stawka 30%).
• EUR: J.Nagel (EBC, Bundesbank), jeden z bardziej jastrzębich członków Rady Prezesów, ocenił, że biorąc pod uwagę wysoką niepewność gospodarczą EBC musi pozostać otwarty na każdą opcję zmiany stóp i nie powinien ani obiecywać ani wykluczać kolejnej redukcji stóp procentowych. R.Holzmann (EBC, Bank Austrii, największy jastrząb w EBC) stwierdził, że EBC nie musi kontynuować łagodzenia polityki pieniężnej, ponieważ niskie koszty pożyczek mogą już stymulować gospodarkę, a „z pewnością nie powinno dojść do obniżki na najbliższym posiedzeniu, jak również w pozostałej części roku”.
• USA: Według minutes Fed na posiedzeniu w czerwcu oceniano, że inflacja w USA była wciąż nieco podwyższona, kondycja rynku pracy dobra, a wzrost aktywności gospodarczej w 2q25 solidny. Członkowie FOMC podkreślali wysoką niepewność jaką obarczony jest wzrost gospodarczy oraz inflacja w przyszłości. W szczególności duże zróżnicowanie opinii dotyczyło wpływu ceł na inflację. Niektórzy członkowie FOMC uważali, że przełożenie taryf na ceny może nastąpić z opóźnieniem, ze względu na niechęć firm do ich podnoszenia w warunkach wysokich zapasów. Część decydentów podkreślała, że szybkie zawarcie porozumień handlowych ograniczy wpływ ceł na inflację. Inni zwracali uwagę, że oddziaływanie taryf na ceny może być silniejsze, jeśli dojdzie do zaburzeń w łańcuchach dostaw. W odniesieniu do perspektyw dla polityki pieniężnej panowała powszechna zgoda, że kondycja gospodarki pozwala na utrzymanie postawy wait-and-see. Jednocześnie większość członków oceniła, że pewne luzowanie polityki pieniężnej jeszcze w tym roku jest wskazane. Niektórzy ocenili, że jeśli dane będą zgodne z oczekiwaniami, to będą oni skłonni opowiedzieć się za obniżką już na kolejnym posiedzeniu 30 lipca. Jednocześnie część decydentów nie widzi w ogóle przestrzeni do obniżek w tym roku, a dla niektórych bieżący poziom stóp jest bliski neutralnego. Naszym zdaniem najbardziej prawdopodobny jest scenariusz pośredni, czyli kolejna obniżka stóp we wrześniu.
• ŚWIAT: OECD w najnowszym Employment Outlook przedstawił wyzwania, jakie starzenie się społeczeństwa stawia wzrostowi gospodarczemu. Raport wskazuje, że bez szybkich zmian w politykach, wzrost PKB per capita znacznie spowolni w większości krajów OECD, nawet przy szybkim wzroście produktywności. W raporcie zwrócono uwagę, że zatrudnienie i współczynnik aktywności na rynku pracy w krajach OECD osiągnęły rekordowe poziomy, podczas gdy bezrobocie pozostaje historycznie niskie. Rosnącym problemem staje brak rąk do pracy, związany ze starzeniem się społeczeństw. W ocenie OECD integracja grup relatywnie słabiej reprezentowanych na rynku pracy (kobiet, osób starszych) pomogłaby złagodzić skutki starzenia się populacji. Polska należy do grupy krajów, gdzie wpływ kurczącej się populacji na gospodarkę będzie relatywnie silny, a wzrost gospodarczy może spowolnić do ok. 2% średnio w latach 2024-2060, nawet przy stałym, ponadprzeciętnym (3-krotnie wyższym od średniej w państwach OECD) wzroście produktywności. Według szacunków OECD w Polsce zniwelowanie luki między udziałem kobiet i mężczyzn na rynku pracy, zwiększenie aktywności zawodowej osób starszych oraz wzrost migracji zwiększyłoby PKB per capita w latach 2024-2060 średnio o 0,8pp.
• USA: Prezydent D.Trump ocenił, że dzięki wprowadzanym cłom „kraj rozkwita” i ponownie wezwał Prezesa Fed do obniżenia stóp procentowych. D.Trump poinformował, że „z nowego badania Rady Doradców Ekonomicznych (...) wynika, że cła mają zerowy wpływ na inflację”. Dodał, że ktoś powinien pokazać wyniki tego badania szefowi Rezerwy Federalnej, „który od miesięcy marudzi jak dziecko na temat nieistniejącej inflacji i nie chce zrobić tego, co należy”. J.Powell w swoich dotychczasowych wystąpieniach zwracał uwagę, że wpływ ceł może się ujawniać w miarę upływu czasu, a pierwsze skutki ich wprowadzenia już są zauważalne - np. w cenach elektroniki.
• EU: U. von der Leyen powtórzyła, że KE liczy na porozumienie z USA w sprawie ceł, ale przygotowuje się na wszystkie scenariusze. Szefowa KE zaznaczyła, że UE chce wypracować przejrzyste ramy, na których można będzie budować długofalowe relacje handlowe i oceniła, że "to moment ryzyka dla Europy, ale też szansy - i to od nas zależy, czy ją wykorzystamy", wskazując, że UE zawarła już nowe porozumienia handlowe z Mercosurem, Meksykiem i Szwajcarią, a do końca roku chce zakończyć negocjacje z Indiami. U. von der Leyen zapowiedziała, że KE przygotuje na październikowy szczyt Rady Europejskiej mapę drogową gotowości obronnej UE. Zwróciła uwagę, że "nie chodzi tylko o to, ile wydajemy, ale jak to robimy. Potrzebujemy więcej interoperacyjności i więcej inwestycji, które pozostaną w Europie" i zaapelowała do PE i Rady o szybkie przyjęcie pakietu legislacyjnego upraszczającego zasady pomocy publicznej i przyznawania pozwoleń na rozbudowę zakładów obronnych.
• POL: Na wniosek marszałka Sejmu, Sz.Hołowni, rekonstrukcja rządu zostaje przesunięta o tydzień, na 22 lipca. Lider Polski 2050 motywował to koniecznością uporządkowania spraw związanych ze swoją partią.