Dziennik Ekonomiczny: Seria dobrych danych z USA i kolejna runda ceł

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Wczorajsze lepsze od oczekiwań dane z USA nie zdołały zahamować spadków na Wall Street, które kontynuowane były czwarty dzień z rzędu. Zwiększyły jednak obawy, że skłonność Fed do obniżek stóp zmaleje. W efekcie rentowności amerykańskich obligacji wzrosły, a dolar umocnił się wobec głównych walut. Ogłoszenie przez D.Trumpa 100% ceł na leki, 25% ceł na pojazdy ciężkie oraz meble miało negatywny, choć ograniczony wpływ na nastroje inwestorów – kontrakty na amerykańskie i azjatyckie indeksy akcyjne nieznacznie spadły. Spadki obserwowaliśmy także na giełdach europejskich, w tym na warszawskiej GPW. Złoty wczoraj ponownie osłabił się do dolara, ale pozostawał względnie stabilny wobec euro.
• Z USA napłyną dane potencjalnie istotne dla kolejnych decyzji Fed - inflacja PCE, dochody i wydatki Amerykanów i finalny indeks nastrojów konsumentów wg Uniwersytetu Michigan. Dziś wypowiadać się też będą M.Bowman i T.Barkin z Fed oraz P.Cipollone i J.Escriva z EBC.
• Konsensus zakłada, że inflacja PCE za sierpień może wzrosnąć do 2,7% r/r z 2,6% r/r w lipcu, a inflacja bazowa PCE pozostanie na poziomie 2,9% r/r. Wcześniej opublikowany raport o inflacji CPI za sierpień pokazał wzrost impetu inflacji, co najpewniej zapowiada początek materializacji proinflacyjnego wpływu ceł.
• Według wstępnych danych indeks Uniwersytetu Michigan we wrześniu spadł do 55,4 pkt. z 58,2 pkt w sierpniu. Pogorszenie wynikało przede wszystkim z bardziej pesymistycznego nastawienia konsumentów do przyszłości, jednoczenie pogorszyła się ocena sytuacji bieżącej. Dodatkowo wzrosły oczekiwania inflacyjne - w perspektywie 5 lat do 3,9% z 3,5% w sierpniu, natomiast w perspektywie roku utrzymały się na poziomie 4,8%.
• Sierpień był najpewniej dość dobrym miesiącem dla wydatków Amerykanów, które według prognoz utrzymały wzrost na poziomie 0,5% m/m. To zwiastuje też lepszy od oczekiwań wynik sprzedaży detalicznej.
• W kraju rząd zajmie się dziś projektem strategii zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2026–2029 oraz projektem uchwały w sprawie zmian w KPO.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• USA: D.Trump ogłosił, że od 1 października USA nałożą 100% cła na markowe lub opatentowane leki firm, które aktualnie nie budują fabryk w USA. Większość czołowych koncernów farmaceutycznych ma jednak zakłady produkcyjne w USA, co ogranicza negatywne konsekwencje dla branży. Szczególnie silnie mogliby być dotknięci producenci europejscy – w 2024 największym eksporterem leków do USA była Irlandia (odpowiadająca za ok. 30% importu USA w 2024), a następnie Szwajcaria (9%), Singapur (8%) i Niemcy (7%). Prezydent USA ogłosił też zamiar nałożenia od 1 października 25% ceł na pojazdy ciężkie (80% amerykańskiego importu pochodzi z Meksyku), a także 50% cła na szafki kuchenne i meble łazienkowe oraz 30% na meble tapicerowane. W przypadku tych ostatnich zgłaszanym przez prezydenta powodem jest „bezpieczeństwo narodowe”. Mimo wysokich deklarowanych stawek celnych, uważamy, że ich wpływ ekonomiczny będzie mniejszy od obaw, m.in. ze względu na fakt, że firmy farmaceutyczne mogły się przygotować do wprowadzenia ceł, a w przypadku ceł na pojazdy ciężkie istotne znaczenie ma fakt, że Meksyk funkcjonuje w ramach umowy o wolnym handlu USMCA.  
• SWI: SNB, zgodnie z oczekiwaniami, utrzymał benchmarkową stopę procentową na poziomie 0,0% i ogłosił, że jest gotowy interweniować na rynku walutowym, jeśli wystąpi taka konieczność. Prezes M.Schlegel zwrócił uwagę, że nałożone przez USA 39-procentowe cła — najwyższe wśród gospodarek rozwiniętych — przyniosą dotkliwe skutki, ale skala ich oddziaływania nie jest jeszcze na tyle szeroka, by uzasadniać obniżkę stóp. Duża część gospodarki nie jest bowiem objęta cłami albo odczuwa je tylko pośrednio, jak np. sektor usług. Projekcje banku zakładają wzrost PKB Szwajcarii w 2025 o 1,0-1,5% oraz o ok. 1,0% w 2026. Prognozowany jest też wzrost inflacji z 0,2% r/r w 2025 do 0,5% r/r w 2026 i 0,7% r/r w 2027.
• USA: PKB w 2q25 wzrósł o 3,8% q/q saar po spadku o 0,5% q/q saar w 1q25. To oznacza rewizję w górę 2-giego szacunku PKB o 0,5pp, której źródłem były wyższa niż ostatnio szacowano konsumpcja prywatna (finalnie wzrosła o 2,5% q/q saar wobec 1,6% q/q saar w 1q25 dzięki wyższym wydatkom na usługi transportowe, finansowe i ubezpieczeniowe) oraz nieco niższy import. Jednocześnie marginalnie w górę skorygowano deflator PCE za 2q25, który finalnie wyniósł 2,6% q/q saar (wobec 2,5% q/q saar w poprzednim wyliczeniu i 3,5% q/q saar w 1q25). Perspektywy wzrostu PKB w 3q25 są również dobre – publikowany przed rewizją nowcast Atlanta Fed wskazywał na wzrost w kolejnym kwartale o 3,3% q/q saar.
• USA: Liczba osób ubiegających się po raz pierwszy o zasiłek dla bezrobotnych w ubiegłym tygodniu spadła do 218 tys. – poziomu najniższego od lipca - wobec 232 tys. poprzednio i konsensusu na poziomie 234 tys. Spadek liczby nowych wniosków potwierdza, że niedawne wzrosty to efekt zdarzeń jednorazowych (powódź w Teksasie) i wskazuje na to, że schłodzenie popytu na pracę nie przekłada się na zwolnienia. Lekko pozytywnie zaskoczyła także liczba bezrobotnych kontynuujących pobieranie zasiłku, która minimalnie spadła (do 1,926 mln w tygodniu, który skończył się 13 września).
• USA: Deficyt handlowy w sierpniu skurczył się mocniej niż oczekiwano i wyniósł -85,5 mld USD wobec -102,8 mld USD w lipcu. Poprawa salda handlowego była rezultatem spadku importu o 7,0% m/m (zwłaszcza surowców, artykułów przemysłowych, żywności i dóbr konsumpcyjnych). Eksport spadł o 1,3% m/m.
• USA: Sprzedaż domów na rynku wtórnym spadła w sierpniu marginalnie do zannualizowanego poziomu 4 mln, co potwierdza, że ograniczenia dostępności nadal ciążą na rynku mieszkaniowym. Relatywnie niski poziom sprzedaży utrzymuje się od marca. Mediana cen sprzedaży wzrosła o 2% względem ubiegłego roku, przedłużając trwający od połowy 2023 cykl wzrostów. Ceny od czasu pandemii wzrosły łącznie o ponad 50%. Dane wspierają tezę, że sytuacja na rynku nieruchomości nie zmienia się a sierpniowy wyskok w sprzedaży nowych domów był jednorazowy.
• USA: Zamówienia na dobra trwałe w sierpniu wzrosły o 2,9% m/m po spadku miesiąc wcześniej o 2,7% m/m, zaskakując pozytywnie - oczekiwano spadku o 0,3% m/m. Zamówienia po wyłączeniu środków transportu także wzrosły, o 0,4% m/m.
• USA: Schmid (Kansas City Fed, z prawem głosu w FOMC) zasygnalizował, że bank centralny może w najbliższym czasie nie obniżać stóp procentowych, wskazując na potrzebę dalszego obniżania inflacji. Dodał, że postrzega ubiegłotygodniową obniżkę stóp jako „rozsądną strategię zarządzania ryzykiem” i ocenił, że inflacja wciąż jest zbyt wysoka, podczas gdy rynek pracy, choć się schładza, pozostaje w dużej mierze zrównoważony. Z kolei, S.Miran (zarząd Fed) powiedział, że obecne stopy są wysoce restrykcyjne a Fed ryzykuje szkodami dla gospodarki, jeśli nie zacznie ich szybko obniżać. M.Bowman (zarząd Fed) stwierdziła, że inflacja pozostaje blisko celu, co uzasadnia kontynuowanie obniżek stóp ze względu na osłabienie na rynku pracy, który jest bardziej „wrażliwy” od oczekiwań. J.Williams (NY Fed, z prawem głosu w FOMC) ocenił, że amerykańska polityka pieniężna jest prowadzona odpowiednio, biorąc pod uwagę miriady niepewności oraz wskazał, że nie ma pilnej konieczności dokonywania zmian stóp. Wtórował mu A.Goolsbee (Chicago Fed, z prawem głosu w FOMC), który ocenił, że wysoka niepewność sugeruje ostrożność i stabilizację stóp.
• USA: Logan (Dallas Fed, bez prawa głosu w FOMC) zaproponowała zmianę instrumentarium Fed i porzucenie celu stopy funduszy federalnych jako przestarzałego i z kruchymi połączeniami pozostałych rynków z rynkiem międzybankowym (który po kryzysie finansowym utracił na znaczeniu, wg L.Logan obrót wynosi mniej niż 100 mld USD dziennie), które mogą też nagle zostać przerwane. Zamiast tego proponuje rozważenie wdrożenia stawki Tri-Party General Collateral Rate (TGCR), która jest powiązana ze stabilnym rynkiem pożyczek zabezpieczonych obligacjami skarbowymi (wg L.Logan obrót ponad 1 bln USD dziennie). Zmiana taka miałaby charakter techniczny, nie wpłynęłaby na szerszą politykę pieniężną, ale poprawiłaby efektywność transmisji monetarnej oraz zapewniła skuteczną kontrolę stopy.
• EUR: Kazimir (EBC, Bank Słowacji) powiedział, że cel inflacyjny został osiągnięty i nie ma potrzeby spieszyć się z kolejnymi zmianami stóp procentowych, zachowując „cierpliwość i determinację, by działać, gdy nadejdzie właściwy moment”
• EUR: Podaż pieniądza M3 w sierpniu wzrosła o 2,9% r/r, spowalniając wobec 3,3% r/r w lipcu i średniej z ostatnich 3 miesięcy. Wciąż najwyższy był wzrost węższego agregatu M1, obejmującego gotówkę w obiegu i depozyty overnight, który w sierpniu utrzymał się na poziomie 5,0% r/r. Spadła natomiast roczna dynamika instrumentów długoterminowych (M3–M2) do 2,6% z 6,1% w lipcu.
• HUN: Stopa bezrobocia w sierpniu wzrosła do 4,4% z 4,3% w lipcu, przewyższając oczekiwania (kons.: 4,2%).
• POL: Minister MFiPR K.Pełczyńska-Nałęcz poinformowała, że dziś przyjęta zostanie przez rząd rewizja KPO, która ma być ostatnią rewizją przed planowanym zakończeniem programu w 3q26. Zidentyfikowane wolne środki mają zostać alokowane tam gdzie możliwe jest ich wydatkowanie. Część pożyczkowa KPO zostanie też zredukowana o 5,1 mld EUR (początkowo mieliśmy otrzymać 34,5 mld EUR w ramach preferencyjnych pożyczek).