Dziennik Ekonomiczny: Rekordowo ciepły wrzesień rozgrzał gospodarkę

W TYM TYGODNIU W CENTRUM UWAGI:

  • Nastroje rynkowe na koniec minionego tygodnia pozostawały pod wpływem wydarzeń na Bliskim Wschodzie. Rósł popyt na amerykańskie papiery skarbowe i rentowności 10-letnich Treasuries spadły o 5pb, schodząc z lokalnych szczytów. Niewielkie spadki rentowności odnotowano również na innych rynkach bazowych. Obawy o eskalację konfliktu napędzały dalszy wzrost cen ropy, do poziomu powyżej 93 USD/bbl. Dziś ropa jest nieco tańsza (91 USD/bbl), ponieważ nadal nie rozpoczęła się lądowa inwazja Izraela na Strefę Gazy i trwają zabiegi dyplomatyczne, które mają zapobiec eskalacji konfliktu. Kurs EURUSD pozostaje poniżej 1,06. Pomimo dużej zmienności w trakcie piątkowej sesji, kurs złotego ostatecznie zakończył dzień blisko poziomów otwarcia – EURPLN przy 4,46, a USDPLN przy 4,21. Rentowności krajowych obligacji rosły, wbrew zmianom na rynkach bazowych.
  • Najistotniejszymi wydarzeniami tego tygodnia będą posiedzenie EBC (czw.) oraz publikacja danych o PKB i inflacji PCE w USA (pt.).
  • Wydźwięk protokołu z wrześniowego posiedzenia EBC wskazuje na wysokie prawdopodobieństwo, że tym razem stopy procentowe nie zmienią się. W szczególności miesiąc temu oceniono, że ryzyka dla scenariusza inflacyjnego stały się bardziej zrównoważone, a wewnętrzne modele pokazują, że obecny poziom stóp jest spójny ze sprowadzeniem inflacji do celu. Bardziej bieżące wypowiedzi decydentów z EBC wskazują, że taki punkt widzenia podziela wielu z nich. Zakładamy, że wrześniowa podwyżka zakończyła cykl zacieśniania polityki monetarnej w strefie euro.
  • Dzień przed EBC decyzję o stopach będzie podejmować węgierski bank centralny – będzie to pierwsza decyzja po ogłoszeniu zmian w ramach operacyjnych polityki pieniężnej (powrót stopy bazowej jako efektywnej stopy procentowej). We wrześniu inflacja obniżyła się do 12,2% r/r, co oznacza, że stopa realna ex post stała się dodatnia. Dodając do tego umocnienie kursu forinta w październiku (na fali poprawy nastawienia wobec gospodarek regionu, w szczególności Polski), oczekuje się, że MNB obniży stopy procentowe, nawet o 75pb.
  • Globalnie uwagę przykują dane z USA, głównie pierwszy szacunek PKB w 3q23 (czw.). Nowcast Atlanta Fed wskazuje na wzrost o 5,4% q/q saar, a konsensus spodziewa się wyniku w pobliżu 4% (vs. 2,1% q/q saar w 2q23). Lipiec i sierpień pokazały wzrost wydatków Amerykanów, pomimo spadku dochodów do dyspozycji. Wyczekiwane i wielokrotnie zapowiadane wyczerpanie się poduszek finansowych póki co nie zmaterializowało się w wyraźny sposób. To wskazuje, że konsumpcja najprawdopodobniej wzrośnie, a jej dynamika przyspieszy względem 2q23. Ocenę kondycji sektora konsumenckiego w 3q23 dopełnią dane o dochodach i wydatkach Amerykanów we wrześniu, które zostaną opublikowane dzień później (pt.). Towarzyszyć im będzie kluczowy z punktu widzenia polityki pieniężnej odczyt deflatora PCE, czyli preferowanej przez Fed miary procesów cenowych. Rynek spodziewa się kontynuacji dezinflacji, choć spadki zarówno ogólnego deflatora, jak i inflacji bazowej będą ograniczone. W kontekście zbliżającego się posiedzenia Fed (1 listopada) istotne mogą się też okazać cotygodniowe dane o liczbie wniosków o zasiłek dla bezrobotnych (ostatnio poniżej 200 tys.). Choć napływające dane i wypowiedzi przedstawicieli Fed sugerują, że cykl zacieśniania w USA dobiegł już końca, J.Powell podkreślał, że podwyżki mogą być kontynuowane, gdyby proces schładzania koniunktury na rynku pracy zatrzymał się.
  • Ostatni pełen tydzień października przyniesie publikację wstępnych zagranicznych odczytów PMI za ten miesiąc. Wskaźniki dla sektora wytwórczego w strefie euro i Niemczech mogą nieznacznie wzrosnąć, ale wciąż będą odzwierciedlać spadek produkcji i nowych zamówień. Nieco lepsze nastroje dotyczące przyszłości mogą deklarować producenci niemieccy – koniec recesji zwiastował chociażby opublikowany w ubiegłym tygodniu indeks ZEW. Konsensus spodziewa się nieznacznego spadku wskaźnika w USA, choć nastroje tamtejszych producentów są i tak dużo lepsze niż po drugiej stronie Atlantyku. PMI usługowy najpewniej potwierdzi, że popyt na usługi w strefie euro obniża się, choć coraz wolniej, a wskaźnik dla gospodarki niemieckiej balansuje na granicy dekoniunktury.
  • Obraz krajowej gospodarki pod koniec 3q23 uzupełnią dzisiejsze dane o produkcji budowlano-montażowej za wrzesień, które najpewniej pokażą przyspieszenie aktywności w tym sektorze, wspierane przede wszystkim przez działalność w zakresie inżynierii lądowej. Z kolei dane o dynamice podaży pieniądza M3 powinny dostarczyć kolejnych dowodów na ożywienie kredytowe w sektorze gospodarstw domowych, szczególnie w segmencie kredytów mieszkaniowych. W takcie tego tygodnia poznamy też oficjalne dane o bezrobociu rejestrowanym na koniec września – szacujemy, że stopa bezrobocia ustabilizowała się na poziomie 5,0%.

 

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

  • POL: Sprzedaż detaliczna za wrzesień zaskoczyła pozytywnie, a jej spadek w ujęciu realnym wyniósł tylko 0,3% r/r (PKO: -2,0%, kons: -1,7%) wobec -2,7% r/r w sierpniu. W strukturze sprzedaży uwagę zwraca solidny, największy od maja 2021, wzrost w kategorii samochody (+9,8% r/r), silnie rosła też realna sprzedaż paliw (+7,5% r/r). Naszym zdaniem kolejne miesiące pokażą wzrost sprzedaży detalicznej. Opublikowane dotychczas miesięczne dane wskazują, że w 3q23 zakończył się okres spadku PKB i potwierdzają nasz szacunek wzrostu o 0,4% r/r. Więcej w Makro Flash: Ciepły wrzesień nie odstraszył konsumentów.
  • POL: Zagregowany (nasze obliczenia) wskaźnik koniunktury gospodarczej GUS w październiku wzrósł po raz trzeci z rzędu, osiągając poziom najwyższy od grudnia 2021. Poprawa (po odsezonowaniu) wystąpiła w większości branż. Najsilniejszy był wzrost w przetwórstwie przemysłowym i transporcie (po +1,9pp), rosły także indeksy w handlu detalicznym, hotelarstwie i budownictwie. Wskaźniki koniunktury pozostają jednak nadal poniżej wieloletniej średniej, co wskazuje na wciąż duże obawy i niepewność zgłaszane przez ankietowane przedsiębiorstwa.
  • POL: We wrześniu, po raz pierwszy od grudnia 2022, ceny skupu podstawowych produktów rolnych wzrosły (o  0,2% m/m). W porównaniu z 2022 poziom cen jest nadal dużo niższy (-18,2% we wrześniu), ale efekty wysokiej bazy wygasają, co zapowiada, że w perspektywie kilku miesięcy (1h24) dezinflacyjne oddziaływanie cen żywności w inflacji CPI znacząco osłabnie. Będzie to jeden z czynników prowadzących do zahamowania trendu spadkowego inflacji w 2h24.
  • USA: Harker (Philadelphia Fed z prawem głosu z FOMC) jest przekonany, że Rezerwa Federalna znalazła się w punkcie, w którym utrzymanie podstawowej stopy procentowej na stałym poziomie jest rozsądnym rozwiązaniem. W tym zakresie jego poglądy są zbieżne z opinią prezentowaną dzień wcześniej przez prezesa Fed. P.Harker zwrócił uwagę na dobre wrześniowe dane. Przyznał, że były lepsze od oczekiwań, ale zastrzegł że „silny konsument” nie jest problemem dla Fed, a dane wpisują się w scenariusz miękkiego lądowania.
  • GER: Ceny w niemieckim przemyśle we wrześniu były o 14,7% niższe niż rok wcześniej, co oznacza najgłębszy spadek od początku zbierania porównywalnych danych (1949). Tak duża skala spadku to głównie efekt wysokiej bazy odniesienia w cenach energii, które choć spadły r/r, to pozostają istotnie wyższe niż przed pandemią. Inflacja PPI po wykluczeniu cen energii wyniosła we wrześniu tylko 0,8% r/r, wskazując na solidne procesy dezinflacyjne. Spadek poziomu cen ma miejsce m.in. w branży dóbr pośrednich doświadczającej załamania popytu w związku z odwróceniem cyklu zapasów.
  • GER: Eksport Niemiec do państw spoza UE obniżył się we wrześniu o 3,4% m/m i 8,7% r/r. Dane pokazują tendencje oczyszczone z wpływu czynników sezonowych i kalendarzowych i potwierdzają utrzymujące się problemy z popytem zagranicznym. Dwucyfrowe spadki odnotowano w handlu z dwoma głównymi pozaunijnymi partnerami Niemiec- Chinami i USA.
  • UK: Bailey (prezes BoE) zasygnalizował, że główna stopa procentowa może pozostać na poziomie 5,25% w dającej się przewidzieć przyszłości, dopóki nie pojawią się bardziej namacalne dowody na to, że presja inflacyjna ustępuje.
  • CHN: Chiny ogłosiły ograniczenie (od grudnia) eksportu kolejnego surowca, tym razem grafitu, używanego do produkcji baterii i akumulatorów. Decyzja może uderzyć w polskich producentów, którzy są trzecim największym importerem grafitu (po USA i Korei Pd.). W 2022 Chiny, dysponując ok. 16% światowych złóż, dostarczały na rynek światowy 65% tego surowca. Decyzja zapadła po ogłoszeniu przez USA ograniczenia możliwość eksportu mikroprocesorów do Chin i oznaczają eskalację „wojny handlowej”.