Dziennik Ekonomiczny: Początek złotej ery dla USA?

Pobierz raport

 DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Indeksy w Europie w większości wczoraj zyskiwały, podczas gdy amerykańskie rynki były zamknięte z powodu święta. Uwagę inwestorów przyciągnęła przede wszystkim inauguracja prezydentury D.Trumpa. Zapowiedź, że zamiast natychmiastowego wzrostu ceł nowy Prezydent zleci agencjom federalnym analizę dotychczasowej polityki handlowej i relacji z Chinami, Kanadą oraz Meksykiem wspierała rynkowe nastroje, sugerując bardziej wyważone podejście nowej administracji. Dolar osłabiał się wczoraj wobec głównych walut. W tych warunkach złoty zyskiwał, względem euro (~4,25), i mocniej względem dolara (~4,09). Rentowności krajowych obligacji lekko wzrosły.
• Wtorek powinien przebiec spokojnie, przy braku znaczących publikacji czy kluczowych wydarzeń makroekonomicznych, chociaż z trwającego Światowego Forum Gospodarczego mogą napływać wypowiedzi z obszaru światowej geopolityki lub polityki monetarnej.
• Jedyną zapowiedzianą na dziś publikacją jest indeks instytutu ZEW dla Niemiec za styczeń, która wg oczekiwań wskaże dalsze pogorszenie nastrojów gospodarczych. Konsensus zakłada spadek wskaźnika, co odzwierciedla utrzymujące się wyzwania dla niemieckiej gospodarki, w tym niską aktywność w przemyśle, ryzyka geopolityczne oraz niestabilność polityki wewnętrznej.
• Warte uwagi będzie również ważne spotkanie Rady ECOFIN w Brukseli, pod przewodnictwem ministra finansów A.Domańskiego, które będzie okazją do omówienia kluczowych wyzwań gospodarczych w UE. W programie znajdą się prezentacja priorytetów polskiej prezydencji i dyskusja nad uproszczeniem regulacji i zwiększeniem konkurencyjności europejskiego biznesu.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• USA: Trump został zaprzysiężony na 47. prezydenta Stanów Zjednoczonych podczas uroczystej ceremonii w Rotundzie Kapitolu. W inauguracyjnym przemówieniu ogłosił nadejście „nowej złotej ery” dla Ameryki, jednocześnie krytykując poprzednią administrację za brak kompetencji. Zapowiedział lub ogłosił, podpisując rozporządzenia, szereg kontrowersyjnych działań, w tym ogłoszenie stanów wyjątkowych w zakresie energetyki i na południowej granicy USA, deportację imigrantów bez legalnego statusu, zamiar wprowadzenia taryf celnych na Kanadę i Meksyk, a także wycofanie Green New Deal i przepisów dotyczących pojazdów elektrycznych. Podkreślił, że priorytetem jego administracji będzie zapewnienie Amerykanom „dumy, dobrobytu i wolności”. Wśród przyszłych decyzji wymienił również przemianowanie Zatoki Meksykańskiej na Zatokę Amerykańską oraz odzyskanie kontroli nad Kanałem Panamskim. Od rozmów w sprawie Kanału ma zależeć wprowadzenie dodatkowych ceł na Chiny, które wg Prezydenta kontrolują ten obszar. Zapowiedział także zwiększenie krajowej produkcji ropy naftowej i nałożenie ceł na importowane towary, aby wzmocnić rodzimą produkcję. Obecność przedstawicieli sektora technologicznego podczas ceremonii podkreślała ich znaczenie w kształtującej się administracji. D.Trump planuje również rozmowę z W.Putinem i podtrzymuje zapowiedzi zakończenia wojny, a jego decyzje będą miały istotne znaczenie dla przebiegu lub zakończenia konfliktu rosyjsko-ukraińskiego.
• POL: Wnorowski (RPP) wskazał, że scenariusz obniżek stóp w 2025 jest realny, ale obniżki mogłyby nastąpić nie wcześniej niż w 2q25. W jego ocenie kluczowe dla ścieżki stóp NBP będą marcowe dane o inflacji CPI, uwzględniające m.in. zmiany cen energii, oraz projekcja inflacyjna, która może pokazać niższą ścieżkę inflacji. Obecny poziom inflacji (5,3% r/r w 1q25 wg prognozy NBP) jest uporczywy, a jej trwały spadek do celu NBP pozostaje warunkiem dla obniżek. H.Wnorowski podkreślił, że mocny złoty wywiera presję na eksporterów, ale RPP nie planuje interwencji walutowych. Zagrożeniami inflacyjnymi są rosnące ceny ropy, luźna polityka fiskalna, wysoka dynamika płac oraz zniesienie mrożenia cen energii. L.Kotecki (RPP) ocenił, że RPP może rozpocząć obniżki stóp procentowych w lipcu br., po wyborach prezydenckich, z możliwością obniżenia stopy referencyjnej o 50-100pb do końca 2025. Podkreślił, że wpływ zniesienia limitów cen energii na inflację jest tymczasowy, a wzrost gospodarczy pozostaje słaby. Zaznaczył również, że wygaszanie programu QE poprzez wykup obligacji o wartości 28 mld PLN dodatkowo zaostrza politykę monetarną.
• EUR: Holzmann (EBC, Bank Austrii) ocenił, że styczniowa obniżka stóp nie jest przesądzona. Podkreślił, że cięcie stóp przy rosnącej inflacji (ponad 2,4% r/r w grudniu, przy podobnej prognozie na styczeń) może zaszkodzić wiarygodności EBC. Wskazał na zmiany, które nastąpiły od grudnia, takie jak szybkie zużycie rezerw gazu, zakończenie tranzytu rosyjskiego gazu przez Ukrainę i ryzyko utrzymania wysokich cen energii. W jego ocenie deprecjacja euro może łagodzić wpływ ewentualnych wyższych ceł ze strony USA, ale jednocześnie podnosi ceny importu. B.Vujcic (EBC, bank Chorwacji) ocenił, że ryzyka inflacyjne są zrównoważone, a rynkowe prognozy 4 obniżek stopy depozytowej w tym roku są uzasadnione. Inflacja w strefie euro ma ustabilizować się na poziomie 2% r/r, co umożliwi dalsze luzowanie polityki monetarnej, choć wzrost cen usług i ryzyko stagflacji pozostają wyzwaniami. Bankier podkreślił również, że mimo miękkiego lądowania gospodarka ma trudności z ponownym ożywieniem.
• ŚWIAT: Z okazji Forum Ekonomicznego przeglądamy i streszczamy opublikowane niedawno raporty dotyczące trendów i zmian w strukturalnej gospodarce. Raport „The Future of Jobs Report 2025” pokazuje, że Polska stoi przed wyzwaniami i szansami związanymi z transformacjami na globalnym rynku pracy. Kluczowe trendy, które będą kształtować polski rynek pracy do 2030, to rozwój technologii, zielona transformacja oraz zmiany demograficzne. Dynamiczny rozwój AI i big data oraz rozszerzanie dostępu do technologii cyfrowych będą kluczowymi siłami napędowymi. W Polsce, podobnie jak na świecie, rośnie zapotrzebowanie na kompetencje technologiczne, w tym znajomość sztucznej inteligencji, cyberbezpieczeństwa i analizy danych. Zawody takie jak specjaliści ds. AI, analitycy danych i inżynierowie oprogramowania należą do najszybciej rozwijających się profesji. W Polsce liczba specjalistów ds. AI ma wzrosnąć o 39% do 2030, podczas gdy globalnie przewiduje się wzrost o 82%. Jednocześnie automatyzacja zagraża tradycyjnym zawodom biurowym – globalnie liczba tych ról może spaść o 26% w ciągu pięciu lat. Strategie związane z AI obejmują reskilling i upskilling pracowników (73% firm) oraz przekształcanie modeli biznesowych w celu wykorzystania nowych możliwości oferowanych przez AI (56%). Pracodawcy w Polsce wskazują na duże luki kompetencyjne, które są największą barierą transformacji biznesowej – 65% firm uważa je za główny problem, co przewyższa średnią globalną wynoszącą 63%. Inne bariery obejmują przestarzałe regulacje (42%) oraz trudności w przyciąganiu talentów (40%). Niedobór kapitału inwestycyjnego jest mniej istotnym problemem, wskazywanym przez 27% firm. Starzenie się i zmniejszanie populacji w wieku produkcyjnym stanowi wyzwanie dla 52% pracodawców (średnia globalna to 40%). Zmiany demograficzne wywierają presję na rynek pracy, zwiększając zapotrzebowanie na zawody w sektorach opieki zdrowotnej i edukacji. Aby zaradzić lukom kompetencyjnym, firmy planują inwestować w reskilling i upskilling, dostosowując umiejętności pracowników do nowych wymagań rynku. Prognozuje się, że 58% siły roboczej w Polsce będzie wymagało dodatkowego szkolenia do 2030. Nadwyżka podaży pracy nad popytem może prowadzić do wzrostu udziału funduszu płac w kosztach firm – spodziewa się tego 52% pracodawców.
• GER: Ceny produktów przemysłowych wzrosły w grudniu o 0,8% r/r, po wzroście o 0,1% r/r w listopadzie. W ujęciu m/m ceny spadły o 0,1% (sa). W całym 2024 ceny obniżyły się przeciętnie o 1,8%, głównie z powodu niższych cen energii, które spadły średnio o 6,2%. W grudniu wzrosły ceny dóbr inwestycyjnych (1,8% r/r), dóbr nietrwałych (2,6% r/r) i trwałych (1,0% r/r), przy spadku cen energii (-0,2% r/r). Na przestrzeni roku rosły ceny maszyn (2,2%) i żywności (0,8%), a spadły w branżach mocno zależnych od surowców, np. produkcji nawozów (-17,2%) i wyrobów z drewna.
• EUR: Produkcja budowlana w listopadzie wzrosła o 1,2% m/m w strefie euro i o 1,3% m/m w UE. W ujęciu rocznym produkcja zwiększyła się o 1,4% r/r w strefie euro i o 0,9% r/r w UE. W strefie euro produkcja budynków wzrosła o 1,6% r/r, inżynieria lądowa o 4,5% r/r, a działalność specjalistyczna o 0,9% r/r. Najsilniejsze wzrosty odnotowano w Hiszpanii (9,8% r/r), Bułgarii (8,6% r/r) i Belgii (4,2% r/r), a najgłębsze spadki w Rumunii (-9,5% r/r), Polsce (-5,4% r/r) i Słowenii (-4,2% r/r). Bieżący rok powinien przynieść wzrost dynamiki produkcji budowlanej ze względu na spadające koszty inwestycji, podjęte inicjatywy na rzecz zrównoważonego rozwoju oraz inwestycje publiczne.
• POL: Minutes z grudniowego posiedzenia RPP pokazuje, że dyskusja skupiła się na kwestiach związanych z regulacjami dotyczącymi cen energii, a członkowie gremium podkreślali ich kluczowe znaczenie dla perspektyw inflacji. Rada wskazała, że odmrożenie cen energii od 2h25 będzie miało wpływ na podwyższenie wskaźnika inflacji również w 1h26, co opóźni prognozowany moment jej powrotu do celu NBP. Podkreślono, że polityka fiskalna w 2024 została poluzowana, a deficyt sektora finansów publicznych pozostaje wysoki, co ogranicza przestrzeń dla ewentualnego poluzowania polityki pieniężnej. Zapowiedzi zacieśnienia fiskalnego od 2026 pozostają na razie ogólne i niepoparte konkretnymi działaniami, co budzi dodatkowe obawy o średniookresowe perspektywy stabilności cen.