Dziennik Ekonomiczny: Ostrożne założenia budżetowe

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Kolejna pozytywna niespodzianka inflacyjna z USA wzmocniła wiarę rynków w nadchodzące obniżki stóp Fed. Rentowności amerykańskich obligacji kontynuowały spadki, a dolar osłabiał się. Kurs EURUSD zbliżył się wczoraj do 1,16 i był najwyższy od trzech i pół roku. Rano, w reakcji na izraelski atak na Iran (więcej w przeglądzie wydarzeń) ropa Brent drożała nawet o 13%, by w kolejnych godzinach ograniczyć wzrosty do 8-9% i ustabilizować się na poziomie ok. 75 USD/bbl. Dzienna zmiana ceny ropy była największa od ponad 3 lat. W konsekwencji eskalacji obniżały się również kontrakty na indeksy akcyjne i wzrosła awersja do ryzyka. Na krajowym rynku długu spadały też rentowności krajowych obligacji, w ślad za rynkami bazowymi. W czasie wczorajszej sesji złoty osłabił się względem euro osiągając poziom 4,26, umocnił się jednak wobec dolara do 3,68. W reakcji na atak Izraela na Iran złoty nieznacznie i przejściowo osłabił się wobec euro (powyżej 4,27).
• W kraju kluczową publikacją będzie drugi szacunek inflacji CPI za maj. Nie oczekujemy rewizji danych flash, które wskazały na spadek inflacji do 4,1%r/r z 4,3% r/r w kwietniu. Szczegółowe dane pozwolą potwierdzić szacunek inflacji bazowej (po wstępnych danych: 3,4%r/r) oraz pokażą osobno ewolucję cen towarów oraz usług, których ceny są bardziej wrażliwe na sytuację na rynku pracy.
• Dziś poznamy kwietniowe dane bilansu płatniczego z Polski i innych państw regionu. W Polsce oczekujemy że rachunek obrotów bieżących wykaże deficyt, jednak mniejszy niż w marcu. Zostanie to osiągnięte przy spadku eksportu, któremu towarzyszył solidny wzrost importu. W państwach regionu obraz rachunku bieżącego był w ostatnich miesiącach odmienny – w Czechach i na Węgrzech obserwujemy stabilizację nadwyżki w ujęciu 12-mieisęcznym na poziomie 2-3% PKB, podczas gdy w Polsce i w Rumunii podgębia się deficyt (przy czym w Polsce jego skala nie przekracza 1% PKB, a w Rumunii wynosi ponad 9% PKB).
• W strefie euro najciekawszą publikacją będzie produkcja przemysłowa za kwiecień – oczekiwana jest kontynuacja wzrostu w ujęciu r/r, jednak w mniejszej skali niż w marcu, kiedy dane były podbijane przez zakupy zapobiegawcze z USA. Większych emocji nie powinna budzić rewizja niemieckiej inflacji za maj.
• W USA zostanie opublikowany wstępny indeks nastrojów konsumenckich wg Uniwersytetu Michigan. Wskaźnik ten w kwietniu i maju ustabilizował się tylko nieznacznie powyżej pandemicznego dołka, a gwałtowne pogorszenie koniunktury w bieżącym roku było konsekwencją zapowiedzi i wprowadzenia ceł importowych przez administrację D.Trumpa. Konsensus zakłada, że w czerwcu nastoje lekko się poprawiły, czemu sprzyjało złagodzenie stanowiska USA, m.in. w przypadku handlu z Chinami. Od kilku miesięcy w centrum zainteresowania rynkowego znajduje się publikowana przez Uniwersytet Michigan miara oczekiwań inflacyjnych.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• POL: Rząd przyjął założenia makroekonomiczne, które będą postawą prac nad przyszłorocznym budżetem państwa. Rząd oczekuje, że realny wzrost PKB w 2026 wyniesie 3,5%, a średnioroczna inflacja 3,0%. Jednocześnie zakłada, że wynagrodzenia w gospodarce wzrosną nominalnie o 6,7%, a w sektorze przedsiębiorstw o 6,9%. Stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec 2026 jest prognozowana na poziomie 4,9%. Względem wieloletnich założeń makroekonomicznych obniżono nieco prognozę inflacji (z 3,8%), która jest teraz zbliżona do naszej prognozy. Niezmienione, na poziomie zgodnym z naszą prognozą, pozostały oczekiwania dotyczące wzrostu gospodarczego. Uważamy, że przyjęte założenia makroekonomiczne są realistyczne i wpisują się w rynkowy konsensus. Jednocześnie rząd proponuje średnioroczny wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej na poziomie 3,0%. Proponowana kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę od 1 stycznia 2026 wynosi 4806 zł, co oznacza wzrost o 3% względem kwoty obowiązującej w 2025 (4666 zł). Również o 3%, do 31,40 zł ma wzrosnąć minimalna stawka godzinowa. Propozycje dotyczące wynagrodzeń będą przedmiotem negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego. Proponowany wzrost płacy minimalnej byłby najniższy od 2005. Szacujemy, że przy przyjętych założeniach relacja płacy minimalnej do przeciętnego wynagrodzenia obniżyłaby się w 2026 do 51,8% z szacowanych przez nas 53,6% w 2025. Rząd proponuje ponadto wskaźnik waloryzacji rent i emerytur na poziomie co najmniej 4,9%, w 2025 wskaźnik ten wyniósł 5,5%.
• ŚWIAT: Izrael zaatakował irańskie obiekty wojskowe i nuklearne, co oznacza istotną eskalację konfliktu i zwiększa ryzyko wojny. W konsekwencji znacząco wzrosła cena ropy Brent – maksymalnie o 13%, następnie skala wzrostu ograniczona została do 8-9%, do ok. 75 USD/bbl. Dziś rano minister obrony Izraela J.Kac ogłosił rozpoczęcie prewencyjnego ataku na Iran i alarm na terenie całego kraju. Według źródeł irańskich zaatakowany został wiodący ośrodek nuklearny w Natanz i zabitych zostało wielu fizyków jądrowych oraz wysoko postawionych wojskowych (w tym dowódcy Korpusu Strażników Rewolucji oraz szefa sztabu Armii Iranu). Iran zapowiedział dokonanie zdecydowanego odwetu. Sekretarz Stanu USA M.Rubio stwierdził, że działania Izraela były jednostronne, a USA nie są ani nie były w nie zaangażowane. USA mają również nadzieję na powrót obu stron do negocjacji. D.Trump stwierdził, że Iran nie może posiadać bomby nuklearnej i liczy na kontynuację działań dyplomatycznych. W niedzielę planowana była szósta runda amerykańsko-irańskich rozmów dotyczących porozumienia nuklearnego. Izraelskie ataki sprawiają, że szanse na przełom pozostają marginalne i rośnie ryzyko zerwania rozmów.
• USA: Inflacja PPI w maju wzrosła do 2,6% r/r z 2,5% r/r w kwietniu, zgodnie z oczekiwaniami. Wskaźnik PPI bazowy, po wyłączeniu cen żywności i energii obniżył się do 3,0% r/r z 3,2% r/r miesiąc wcześniej i był nieco niższy od oczekiwań. W ujęciu miesięcznym ceny produkcji sprzedanej wzrosły o 0,1%, taki sam był wzrost cen w kategoriach bazowych, a w obu przypadkach dynamika była mniejsza od oczekiwań. W danych nie widać proinflacyjnych skutków ogłoszonej na początku kwietnia polityki celnej D.Trumpa. Wskaźnik PPI był kolejną, po wcześniejszej publikacji CPI, pozytywną niespodzianką inflacyjną z USA. Publikacje rozbudziły oczekiwania na wznowienie cyklu obniżek stóp w najbliższych miesiącach.
• USA: Liczba osób ubiegających się po raz pierwszy o zasiłek dla bezrobotnych w ubiegłym tygodniu wyniosła 248 tys., podobnie jak tydzień wcześniej, wobec oczekiwań na poziomie 242 tys. Z kolei liczba bezrobotnych kontynuujących pobieranie zasiłku w tygodniu, który skończył się 7 czerwca wzrosła do 1,956 mln z 1,902 mln tydzień wcześniej i była najwyższa od listopada 2021. Wczorajsze dane były kolejnym potwierdzeniem stopniowego schłodzenia sytuacji na amerykańskim rynku pracy. Nie obserwujemy tam masowych zwolnień, jednak bezrobotni mają coraz większe problemy ze znalezieniem zatrudnienia.
• POL:L.Kotecki (RPP) dostrzega przestrzeń do dwóch lub trzech obniżek stóp po 25pb w tym roku i uważa, że cykl obniżek stóp można rozpocząć już w lipcu. Członek RPP ocenił, że inflacja zaczyna się jednoznacznie kształtować na niskim poziomie i w konsekwencji wyłania się przestrzeń, by rozpocząć cykl obniżania stóp procentowych. Członek RPP jest jednak zwolennikiem ostrożnego działania, czyli nie cięcia stóp o 50 punktów jak w maju, tylko w krokach po 25 pb, kończąc w tym roku na poziomie stopy referencyjnej 4,75% (lub nawet 4,50% jeśli uzasadniałaby to listopadowa projekcja). L.Kotecki podkreślił, że od kwietnia br. większość Rady jest w generalnym konsensusie - jest szersza zgoda na to, by politykę pieniężną luzować, a dyskusje dotyczą szczegółów. Jego zdaniem, nowa projekcja – w odróżnieniu od marcowej – może wyraźnie torować ścieżkę ku możliwości rozpoczęcia cyklu łagodzenia polityki pieniężnej w lipcu, najpóźniej we wrześniu. W jego ocenie przyszłoroczny budżet nie jest wystarczającym argumentem, by wejść w tryb wait and see oraz zaniechać cięcia stóp w lipcu. Kształt polityki fiskalnej oczywiście wpływa na gospodarkę, jednak nie na tyle, by zamknąć lukę popytową, która wciąż pozostaje negatywna i przyczynia się do spadku inflacji. Wybiegając w przyszłość członek RPP stwierdził, że spodziewa się, iż o ile konsolidacja fiskalna będzie szła w dobrą stronę, docelowy poziom stopy referencyjnej może wynieść nawet 3,5%.
• ROM: Inflacja w Rumunii w maju wzrosła do 5,5% wobec 4,8% r/r w kwietniu. Przyspieszenie inflacji było widoczne we wszystkich głównych kategoriach – ceny żywności wzrosły o 6,5% r/r po wzroście o 5,6% r/r w kwietniu, towary nieżywnościowe zdrożały o 4,4% r/r wobec 3,5% r/r przed miesiącem, a wzrost cen usług przyspieszył do 7,1% r/r z 6,8% r/r. Wyższe od oczekiwań dane za maj (PKO i kons.: 5,3% r/r) i szeroki zakres przyspieszenia wskazują na możliwe inflacyjne skutki obserwowanego na początku maja osłabienia waluty. Stawia to pod znakiem zapytania kolejne obniżki stóp w Rumunii.
• POL: Według najnowszego Raportu o stabilności systemu finansowego ryzyko systemowe w krajowym systemie finansowym pozostaje ograniczone. NBP ocenia, że banki wykazują wysoką zdolność do absorpcji strat i świadczenia usług finansowych, nawet w pesymistycznych scenariuszach testów warunków skrajnych. Znaczące nadwyżki kapitałowe w bankach tworzą przestrzeń dla rozwoju akcji kredytowej. Bank centralny ocenia, że banki powinny aktywnie poszukiwać możliwości zwiększania akcji kredytowej, szczególnie w zakresie finansowania przedsiębiorstw. Zauważa, że chociaż spadek relacji kredytu dla sektora prywatnego do PKB ma głównie przyczyny popytowe, to równolegle występują czynniki ograniczające jego podaż na rzecz finansowania sektora publicznego. W tym kontekście, w opinii NBP, odpowiednia modyfikacja podatku od aktywów oraz wymogu WFD sprzyjałoby kredytowaniu gospodarki. Z raportu wynika, że kluczowe wyzwania dla sektora związane są z ryzykiem prawnym i regulacyjnym. Ryzyko cykliczne kształtuje się na umiarkowanym poziomie.
• POL: Polskie Elektrownie Jądrowe pozyskały już listy wsparcia na ponad 70% zakładanej kwoty finansowania dłużnego dla projektu budowy 1. elektrowni jądrowej w Polsce. Pozostałe ok. 30% finansowania dłużnego spółka zamierza pozyskać na rynku komercyjnym, na który planuje wejść w drugiej połowie roku.
• UE: Państwa członkowskie UE w czwartek zdecydowały o podniesieniu ceł na nawozy importowane z Rosji i Białorusi. Rozporządzenie w tej sprawie wejdzie w życie 1 lipca. Cła będą podnoszone w okresie trzech lat, co oznacza, że udział rosyjskich nawozów w imporcie będzie eliminowany stopniowo.