Dziennik Ekonomiczny: Miliardy na zbrojenia

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

  • Na globalnych rynkach akcji wczoraj dominowały spadki, związane z obawami przed negatywnymi skutkami wojen handlowych, zapoczątkowanych przez najsilniejsze od prawie 100 lat podwyżki ceł dokonane przez USA. W konsekwencji wyzerowany został cały powyborczy wzrost indeksu S&P 500. Indeks strachu VIX wzrósł do najwyższego poziomu w tym roku. Rentowności 10-letnich Treasuries wzrosły. Zyskiwały złoto, amerykańskie obligacje krótkoterminowe oraz waluty bezpiecznej przystani. Indeks dolara nie zmienił się istotnie. Walutowym liderem spadków było meksykańskie peso, podczas gdy kanadyjski dolar pozostawał w trendzie bocznym. Kurs EURPLN nieznacznie wzrósł, do 4,1750. Rentowności krajowych obligacji nieco się obniżyły, ale skala zmian nie była duża.
  • Dziś uwaga inwestorów będzie zwrócona na amerykańskie dane, a w szczególności na usługowy indeks ISM oraz finalny odczyt usługowego PMI za luty. Badania pokażą wpływ zapowiedzi wojen handlowych na nastroje firm. Przedsmakiem piątkowego raportu z rynku pracy będzie natomiast raport ADP za luty, który może pokazać wyhamowanie wzrostu nowych etatów w sektorze prywatnym. Poza tym poznamy dane o zamówieniach przemysłowych i zapasach za luty. Wieczorem opublikowana zostanie Beżowa Księga, w której regionalne oddziały Rezerwy Federalnej przedstawią oceny koniunktury dokonane przez firmy i inwestorów.
  • W strefie euro finalne dane o PMI w usługach powinny wskazać na niewielkie pogorszenie koniunktury, zgodnie ze wstępnymi raportami. Dzisiejszy odczyt inflacji PPI za styczeń nie powinien mieć natomiast znaczenia dla wyniku czwartkowego posiedzenia EBC.
  • W naszym regionie istotne będą wstępne dane inflacyjne z Czech za luty – konsensus zakłada niewielki spadek inflacji do 2,7% r/r z 2,8% r/r, co wzmacniałoby siłę argumentów za wznowieniem luzowania polityki CNB w średnim okresie.

 

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

  • EUR: Przewodnicząca KE U.von der Leyen przedstawiła pięciopunktowy plan „Rearm Europe”, który ma pozwolić na zwiększenie wydatków wojskowych w Europie. Plan zakłada uruchomienie „klauzuli wyjścia” z krajowych reguł fiskalnych, co mogłoby pozwolić na istotny wzrost wydatków obronnych bez uruchamiana procedury nadmiernego deficytu. U.von der Leyen wskazała, że przykładowo zwiększenie wydatków zbrojeniowych przez państwa UE o 1,5% PKB stanowiłoby równowartość ok. 650 mld EUR na przestrzeni 4 lat. Wspomniane 1,5% PKB może pochodzić z wstępnych szacunków przygotowanych przez Instytutu Bruegela, według których skuteczne odstraszanie Rosji wymagałoby wzrostu wydatków zbrojeniowych o ok. 150 mld EUR rocznie (1,5% PKB) oraz zwiększenia liczebności armii o 300 tys. Punkt drugi planu U.von der Leyen zakłada stworzenie nowego instrumentu pożyczkowego, zapewniającego 150 mld EUR na inwestycje zbrojeniowe. W ramach tego punktu możliwe miałoby być również finansowanie przekazywania sprzętu wojskowego na Ukrainę. Trzecim punktem mają być zachęty i bodźce do zwiększania wydatków wojskowych z wykorzystaniem obecnych programów finansowych UE (np. funduszy spójności czy KPO). Ostatnie dwa punkty dotyczą mobilizacji kapitału prywatnego, m.in. z wykorzystaniem EBI.
  • USA: Podczas pierwszego wystąpienia przed Kongresem w drugiej kadencji D.Trump podkreślił, że jego administracja „dopiero zaczyna”. Kluczowym punktem przemówienia były nowe cła: 25% na Kanadę i Meksyk oraz dodatkowe 10% na Chiny. Trump bronił taryf jako narzędzia ochrony amerykańskich miejsc pracy i odbudowy potęgi USA, dopuszczając jednocześnie możliwość tymczasowych zakłóceń. Prezydent zapowiedział też, że od 2 kwietnia USA nałożą cła na kraje stosujące taryfy wobec amerykańskich produktów, zwracając uwagę, że UE, Chiny, Brazylia, Indie, Meksyk i Kanada pobierają znacznie wyższe opłaty celne. Szczególnie skrytykował Koreę Południową, której średnie cła są wielokrotnie wyższe niż amerykańskie, mimo wsparcia militarnego USA. W polityce zagranicznej D.Trump ogłosił, że Ukraina jest gotowa podpisać umowę dotyczącą surowców mineralnych, a Rosja sygnalizuje gotowość do pokoju. To zwrot w jego polityce wobec Kijowa, zwłaszcza po odcięciu pomocy wojskowej. W kwestiach gospodarczych Prezydent zapowiedział dalsze obniżki podatków i walkę z biurokracją poprzez cięcia federalnych wydatków, co ma pozwolić na redukcję deficytu, mimo utrzymania planów obniżek podatkowych z 2017, co w dekadę ma kosztować budżet 4,5 bln USD. Prezydent podkreślił zdecydowane działania w polityce migracyjnej, obiecując masowe deportacje. Zapowiedział też kolejne starania o przejęcie Grenlandii. Dodatkowo planuje budowę wielkiego gazociągu i zwiększenie wydobycia metali ziem rzadkich, wskazując, że Japonia i Korea Południowa mogą zainwestować w ten projekt. Dodatkowo D.Trump wezwał do zniesienia ustawy CHIPS Act i wsparcia krajowego przemysłu bez rządowych subsydiów. Przedstawił swoją administrację jako stanowczą i skuteczną – stawiającą na cła, ograniczanie biurokracji i twardą politykę imigracyjną. H.Lutnick (sekretarz handlu) poinformował, że administracja D.Trumpa rozważa złagodzenie ceł na towary z Kanady i Meksyku objęte umową handlową USMCA. Decyzja w tej sprawie może zostać ogłoszona dziś (środa). Podkreślił, że Prezydent jest otwarty na negocjacje, jednak nie przewiduje pełnego zniesienia ceł, a raczej kompromisowe rozwiązanie. Restrykcje zostały wprowadzone w odpowiedzi na napływ fentanylu i migrantów do USA. D.Trump wcześniej stanowczo wykluczał możliwość wyjątków dla Kanady i Meksyku, ostrzegając, że wszelkie retorsje z ich strony spotkają się ze zdecydowaną reakcją Stanów Zjednoczonych.
  • GER: Według doniesień Financial Times, prawdopodobny przyszły kanclerz Merz rozważa odblokowanie setek miliardów EUR na wydatki zbrojeniowe i infrastrukturalne. W ramach negocjacji koalicyjnych między CDU/CSU a SPD analizowany jest pakiet o wartości ok. 500 mld EUR. Taki plan oznaczałby istotne odejście od tradycyjnie konserwatywnej polityki fiskalnej Niemiec, ograniczonej przez tzw. "hamulec zadłużenia", zapisany w konstytucji i limitujący deficyt strukturalny do 0,35% PKB. Propozycja ma na celu pobudzenie znajdującej się w stagnacji gospodarki oraz wysłanie jasnego sygnału o poważnych intencjach Niemiec w zakresie wzmacniania zdolności obronnych – zwłaszcza w obliczu działań administracji USA, dążącej do osłabienia sojuszu transatlantyckiego. Negocjacje postępują dynamicznie, a celem jest osiągnięcie porozumienia przed nadchodzącym szczytem UE. Równocześnie niemiecki bank centralny zasugerował reformę zasad dotyczących zadłużenia, rekomendując podniesienie progu deficytu strukturalnego, by umożliwić większe inwestycje publiczne. F.Merz sygnalizował również gotowość do wykorzystania superwiększości ustępującego parlamentu w celu przeforsowania koniecznych poprawek konstytucyjnych. W związku z tym parlament musi zostać zwołany na nadzwyczajne posiedzenie do 25 marca.
  • EUR: Zharmonizowana stopa bezrobocia w styczniu w strefie euro wyniosła 6,2%, pozostając bez zmian od października 2024. Jednocześnie stopa bezrobocia wśród osób młodych (do 25 lat) systematycznie spada – w styczniu do 14,1% z 14,8% rok wcześniej. To wskazuje na napięty rynek pracy w UE. Stopa bezrobocia w Polsce w styczniu spadła do 2,6% z 2,7% w grudniu 2024 i osiągnęła najniższy poziom w historii badania. Stopa bezrobocia w Polsce jest też najniższa w całej UE (ex aequo z Czechami).
  • POL: Premier D.Tusk poinformował, że ze środków KPO może zostać uwolnionych do 30 mld PLN na obronność i przemysł obronny, a minister funduszy i polityki regionalnej K.Pełczyńska-Nałęcz zapowiedziała przegląd KPO pod tym kątem. D.Tusk zapowiedział, że rząd w przyszłym tygodniu może przyjąć projekt ustawy ułatwiający inwestycje w obronność.
  • UKR: Prezydent Ukrainy W.Zełeński napisał, że jest gotowy do przyspieszenia prac nad zawarciem pokoju z Rosją. Premier Ukrainy D.Szmyhal oświadczył, że Ukraina jest gotowa podpisać porozumienie z USA w sprawie minerałów, a jego rząd uczyni wszystko by utrzymać współpracę z USA „na dotychczasowym poziomie”. Premier Polski D.Tusk poinformował, że meldunki z granicy potwierdzają, że amerykańska pomoc militarna, zgodnie z decyzją Prezydenta USA D.Trumpa, przestała płynąć na Ukrainę z hubu w Jasionce.
  • CHN: Chiny nałożyły dodatkowe cła w wysokości 10-15% na import wybranych towarów rolnych z USA o wartości ok. 21 mld USD oraz objęły 25 amerykańskich firm ograniczeniami eksportowymi i inwestycyjnymi. Dodatkowo złożyły na USA skargę do WTO.
  • CAN: Kanada nałożyła na USA cła odwetowe w wysokości 25% na towary importowane z USA o wartości 20 mld USD, a za 3 tygodnie zaczną obowiązywać cła w tej samej wysokości na import o wartości ok. 90 mld USD.
  • MEX: Meksyk przedstawi działania odwetowe (taryfowe i pozataryfowe) w niedzielę, powstrzymując się od natychmiastowych działań w celu uniknięcia konfrontacji gospodarczej.
  • HUN: PKB w 4q24 wzrósł o 0,4% r/r oraz o 0,5% q/q, wynika z drugiego szacunku. Dane były zgodne z wstępnym szacunkiem.
  • CHN: Lutowy indeks Caixin PMI dla usług wzrósł do 51,4 pkt. z 51,0 pkt. poprzednio, wskazując na umiarkowany wzrost aktywności, już 26 miesiąc z rzędu. Wzrost napędzały nowe zamówienia, a zatrudnienie ustabilizowało się po dwóch miesiącach spadków. Kompozytowy indeks PMI wzrósł do 51,5 pkt. z 51,1 pkt. poprzednio, sygnalizując ożywienie w całym sektorze prywatnym. Wzrost produkcji był wpierany przez rosnące zamówienia, a spadek zatrudnienia był już tylko marginalny.
  • CHN: Rząd Chin ogłosiły ambitny cel wzrostu PKB na poziomie ok. 5% w 2025, mimo napięć handlowych z USA. Plan wzrostu, który jest zgodny z oczekiwaniami rynku, podkreśla determinację Pekinu w utrzymaniu wzrostu. Rząd zwiększył cel deficytu budżetowego do 4% PKB i zapowiedział bardziej proaktywną politykę fiskalną, jednak ogłoszone środki fiskalne rozczarowały, szczególnie w kontekście kryzysu na rynku nieruchomości. Inflacja w 2025 ma wynieść 2%, wskazując na brak presji inflacyjnej.

Aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie, Internetowe serwisy informacyjne PKO Banku Polskiego wykorzystują pliki cookies zapisywane w pamięci przeglądarki. Szczegółowe informacje na temat celu ich używania, łączenia z innymi danymi posiadanymi przez Bank oraz zmiany ustawień plików cookies a także ich usuwania z przeglądarki internetowej, znajdują się w Polityce prywatności Dalsze korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce oznacza potwierdzenie zapoznania się z powyższymi informacjami i zgodę na wykorzystywanie plików cookies w celach marketingowych.