Dziennik Ekonomiczny: Geopolitycznych zawirowań ciąg dalszy

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Wtorek na rynku amerykańskim upłynął spokojnie. Inwestorzy skupili uwagę na danych z rynku pracy, które pokazały oznaki ożywienia popytu na pracę. W Europie kluczowym tematem pozostaje sytuacja we Francji, gdzie dzisiaj odbędzie się głosowanie nad wotum nieufności dla obecnego rządu. Na globalnej mapie zawirowań doszedł kolejny punkt - w Korei Południowej ogłoszono stan wojenny w reakcji na eskalujący konflikt polityczny pomiędzy rządem a opozycją (choć Prezydent zadeklarował już, że w związku z decyzją parlamentu zniesie stan wojenny). Decyzja wywołała gwałtowną reakcję na rynkach: kurs wona spadł do najniższego poziomu od dwóch lat, a akcje Samsunga uległy masowej wyprzedaży. Krajowe rynki finansowe pozostały jak dotąd poza bezpośrednim wpływem tych wydarzeń geopolitycznych. Złoty umocnił się względem dolara amerykańskiego, zbliżając się do poziomu 4,08, podczas gdy kurs EURPLN nie zmienił się istotnie. Na rynku obligacji krajowe rentowności wzrosły na krótkim końcu krzywej.
• Dziś RPP podejmie decyzję w sprawie stóp procentowych. Od jej ostatniego posiedzenia w listopadzie sporo się wydarzyło – rząd podjął decyzję w sprawie rozwiązań energetycznych (obniżają inflację), silnie rozczarowały wyniki konsumpcji prywatnej za 3q24 (0,3% r/r vs założony w projekcji inflacyjnej wzrost o 2,8% r/r, niższa konsumpcja to słabsza presja inflacyjna), rynek „przetrawił” wyborcze zwycięstwo D.Trumpa, które nie zaowocowało trwałym i silnym przesunięciem kursu (kolejny potencjalnie proinflacyjny czynnik ryzyka mniej). W naszej ocenie argumentów za obniżką stóp przybywa, ale i tak spodziewamy się, że pozostaną one bez zmian. Takie rozstrzygnięcie będzie spójne z wypowiedziami członków Rady, którzy wciąż jako pierwszy moment do rozważań o obniżkach stóp wskazują marzec 2025. Więcej szczegółów na temat stanowiska Rady poznamy w czwartek, podczas konferencji prasowej Prezesa NBP.
• Dzisiejszym głównym wydarzeniem globalnym będzie publikacja raportu ADP, który dostarcza danych na temat zmian zatrudnienia w sektorze prywatnym w USA. Prognozy wskazują, że zatrudnienie w listopadzie wzrosło o 158 tys., wobec 233 tys. w październiku. Warto jednak pamiętać, że według oficjalnych danych BLS, zatrudnienie w październiku wzrosło jedynie o 12 tys., a korelacja ADP z danymi oficjalnymi jest ostatnio dość niska. Raport bazuje na danych z systemu płacowego ADP, obsługującego miliony przedsiębiorstw w USA, dlatego najpewniej przykuje uwagę przed piątkową publikacją danych NFP. W naszej ocenie ogólny obraz amerykańskiego rynku pracy pozostaje zgodny z tendencją do stopniowego schładzania popytu na pracę.
• Inwestorzy z pewnością z uwagą będą śledzić głosowanie nad wotum nieufności dla francuskiego premiera M.Barniera, które może doprowadzić do upadku rządu i wywołać chaos polityczny w jednym z kluczowych państw strefy euro. Napięcia wokół budżetu już odbijają się na rynkach, zwiększając koszty obsługi długu Francji i budząc obawy inwestorów.
• Dziś wystąpienia zaplanowane mają prezesi głównych banków centralnych - Ch.Lagarde z EBC oraz J.Powell z Fed. Mogą one ugruntować rynkowe oczekiwania na wynik grudniowych posiedzeń EBC i Fed – my zakładamy, że zakończą się one obniżką stóp o 25pb.
• W kalendarium znajdują się ponadto drugie odczyty usługowych indeksów PMI za listopad dla strefy euro i USA oraz październikowe dane o zamówieniach z USA.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• USA: Liczba wakatów wg raportu JOLTS w październiku wyniosła 7,744 mln, co było wynikiem zarówno wyższym niż miesiąc wcześniej (7,372 mln), jak i przewyższającym prognozy (7,470 mln). Stopa dobrowolnych odejść z pracy wzrosła do 2,1% z 1,9%, choć utrzymuje się na niskim poziomie, podobnie jak stopa zwolnień. Liczba przyjęć zmniejszyła się o 0,3 mln, natomiast liczba zwolnień wzrosła o 0,1 mln. Dane za październik wskazują na niewielkie zmiany na rynku pracy, które można częściowo przypisać skutkom huraganów występujących w tamtym okresie. Raport nie sugeruje istotnego pogorszenia sytuacji na rynku pracy, mimo obaw wynikających z wcześniejszych, słabych danych z raportu NFP. Wyniki te wpisują się w scenariusz poprawy popytu na pracę, co będzie dalej ograniczało stopę bezrobocia. Dla Fed dane nie stanowią raczej zaskoczenia i powinny być neutralne w kontekście decyzji dotyczących stóp procentowych.
• HUN: PKB w 3q24 spadł o 0,7% zarówno w ujęciu kwartalnym, jak i rocznym. Wyniki te potwierdzają wejście kraju w techniczną recesję, oznaczającą dwa kolejne kwartały spadku PKB. Przyczyną tej sytuacji jest ogólna słabość sektora produkcyjnego, w tym głęboki spadek w przemyśle przetwórczym, zwłaszcza w motoryzacji. Dodatkowym czynnikiem negatywnie ważącym na PKB były ograniczenia budżetowe, które doprowadziły do zmniejszenia konsumpcji publicznej i załamania inwestycji. Chociaż konsumpcja gospodarstw domowych wzrosła o 4,2% r/r, to wzrost popytu nie wywołał wzrostu produkcji. Na niskie możliwości produkcyjne wskazuje również ujemny wkład eksportu netto do PKB wynoszący -0,9pp, co sugeruje, że popyt wewnętrzny zaspokajany był przez import. Inwestycje kontynuowały silny spadek i obniżyły się o 14,0% r/r wobec spadku o 15,3% r/r w 2q24. Sytuację pogarsza brak funduszy unijnych, co ogranicza potencjalne źródła wzrostu inwestycji. Prognozy na kolejne lata pozostają ostrożne – rząd liczy na wzrost o 0,8% w 2024 i o 3,4% w 2025, ale osiągnięcie tych celów wymagałoby znacznego przyspieszenia kwartalnego wzrostu, co jest trudne do realizacji w obecnych warunkach. Negatywne czynniki, takie jak stagnacja gospodarki europejskiej, napięcia w przemyśle motoryzacyjnym oraz ograniczenia po stronie polityki fiskalnej i monetarnej, stwarzają poważne ryzyko dla przyszłego wzrostu.
• EUR: M.Kazaks (EBC) podkreślił, że cykl luzowania polityki pieniężnej będzie kontynuowany, jednak jego tempo i zakres będą zależeć od napływających danych. Wskazał, że EBC może przyspieszyć obniżki stóp procentowych w obliczu presji deflacyjnej, spowolnienia wzrostu gospodarczego, spadku inwestycji lub innych zagrożeń dla celu inflacyjnego. Z kolei bardziej stopniowe podejście mogłoby wynikać z presji inflacyjnej związanej z rosnącymi kosztami pracy, wysokimi marżami, ekspansywnej polityki fiskalnej lub długoterminowego wzrostu naturalnej stopy procentowej w strefie euro w związku ze znaczącymi potrzebami inwestycyjnymi. R.Holzmann (EBC) powiedział, że istnieje niezerowe prawdopodobieństwo kolejnej obniżki stóp w grudniu, jednak będzie ona umiarkowana.
• POL: Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o VAT oraz podatku akcyzowym, który m.in. przedłuża stosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia VAT do końca 2026 dla gazu, energii elektrycznej i uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. Wprowadzono zwolnienie z akcyzy dla testowych samochodów rejestrowanych profesjonalnie w Polsce oraz możliwość zwrotu akcyzy dla czasowo zarejestrowanych pojazdów przeznaczonych do wywozu.
• KOR: Prezydent Korei Południowej, Jun Suk Jeol, ogłosił stan wojenny, oskarżając opozycyjną Partię Demokratyczną o sprzyjanie Korei Północnej i paraliżowanie prac rządu. W przemówieniu uzasadnił decyzję koniecznością ochrony porządku konstytucyjnego i wolności kraju. Szczegóły dotyczące planowanych działań nie zostały podane. Kilka godzin później Zgromadzenie Narodowe przyjęło uchwałę wzywającą Prezydenta do zniesienia stanu wojennego, zaś Prezydent zadeklarował, że zgodnie z decyzją parlamentu stan wojenny zniesie.
• TUR: W listopadzie inflacja CPI wyniosła 47,1% r/r i 2,2% m/m, przekraczając prognozy (46,6% r/r). Kluczowym źródłem inflacji były produkty spożywcze, które podrożały o 5,1% w skali miesiąca, oraz leki, na co wpłynęła 23,5% podwyżka kursu dla importu leków (jest ustalany administracyjnie). Mimo spowolnienia rocznej inflacji względem października (48,6% r/r), dane mogą opóźnić oczekiwane obniżki stóp procentowych, choć bank centralny sygnalizował możliwość ich rozpoczęcia już w grudniu. Aktualnie oczekiwania przesuwają się na 2025.