Dziennik Ekonomiczny: Aktywność zawodowa Polaków rośnie

Pobierz raport

DZIŚ W CENTRUM UWAGI:

• Nadal silne oczekiwania na obniżki stóp przez Fed wspierały wzrosty na amerykańskich rynkach akcji. Pozytywne nastroje utrzymywały się również na europejskich parkietach, a WIG dalej zwyżkował, korzystając z poprawy nastrojów po publikacji solidnych danych makro. Złoty nieznacznie stracił względem euro (4,23) i nieco umocnił się wobec dolara (3,65). Rentowności krajowych obligacji obniżyły się na krótkim końcu krzywej, przy wzrostach na dłuższych tenorach.
• Dzisiejszy kalendarz makroekonomiczny pozostaje niemal pusty. W USA obchodzone jest Święto Dziękczynienia, co oznacza brak publikacji danych oraz zamknięcie rynków.
• Ze strefy euro napłyną jedynie dane drugorzędne: za październik podaż pieniądza M3, a za listopad rewizja wskaźnika koniunktury konsumenckiej oraz indeks ESI. Największą uwagę przyciągnie właśnie ESI, który pokaże, jak kształtują się nastroje w gospodarkach UE po jesiennych sygnałach stabilizacji. Dane pozwolą ocenić, czy sektor przemysłowy i usługowy utrzymują stopniową poprawę oraz w jakim stopniu oczekiwania przedsiębiorstw i konsumentów reagują na zmiany w otoczeniu makroekonomicznym.

PRZEGLĄD WYDARZEŃ EKONOMICZNYCH:

• POL: Stopa bezrobocia rejestrowanego w październiku wyniosła 5,6%, zgodnie z oczekiwaniami i utrzymała się na analogicznym poziomie z września. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wzrosła o 1,2 tys., co jest nietypowe wobec sezonowych spadków obserwowanych w ostatnich 12 latach. Ten odmienny wzorzec (widoczny od czerwca) nie wynika jednak z pogorszenia sytuacji na rynku pracy, lecz z formalnych zmian ograniczających liczbę wyrejestrowań. Jedyne obawy może budzić skala zgłaszanych ofert pracy, która w październiku i czerwcu (w ujęciu sa) osiągnęła najniższe poziomy w historii dostępnych danych (od 2010). Negatywnie na liczbę ofert pracy oddziałuje zaostrzenie wymogów wobec pracodawców umieszczających ogłoszenia (nie mogą mieć m.in. zaległości składkowych czy podatkowych), a także regulacje związane ze zgłaszaniem ofert pracy w celu zatrudnienia obcokrajowca (zniesienie tzw. testu rynku pracy). Jednocześnie wielkość planowanych zwolnień grupowych w sektorze prywatnym utrzymuje się na rekordowo niskich poziomach, co obrazuje brak istotnego pogorszenia ogólnej kondycji firm, choć w ogólnym obrazie można dostrzec lekki spadek popytu na pracowników.
• POL: Pełniejszy obraz rynku pracy prezentuje badanie BAEL, zgodnie z którym w 3q25 liczba pracujących wzrosła o 0,5% r/r wobec stagnacji w poprzednim kwartale i wcześniejszych dwóch kwartałów spadków, co pozwoliło odrobić wcześniejsze straty i osiągnąć historyczne maksimum (17,4 mln osób). Wzrost wynikał z przyrostu zatrudnionych (0,7% r/r) przy spadku samozatrudnionych (-1,2% r/r), co nie musi oznaczać ich wyjścia z rynku pracy, lecz przejścia do pracy na etacie. W ostatnich dwóch latach liczba samozatrudnionych maleje, co może być efektem m.in. restrukturyzacji zatrudnienia w firmach (kończenie kontraktu z samozatrudnionym jest łatwiejsze niż zwalnianie pracownika) i niższego popytu na specjalistów IT. Równocześnie rośnie udział osób zatrudnionych na czas określony oraz pracujących w niepełnym wymiarze. Wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 15-89 wzrósł o 0,3pp r/r do 57,2% i był najwyższy w historii, podobnie jak wskaźnik aktywności zawodowej (59,0%, wzrost o 0,4pp r/r). W obu przypadkach w największym stopniu do poprawy (w ujęciu rocznym) przyczyniły się kobiety (odpowiednio +0,4pp r/r i +0,7pp r/r), głównie w grupie wiekowej 25-34.  Stopa bezrobocia w 3q25 wzrosła do 3,1%, czyli o 0,2pp r/r, a liczba bezrobotnych zwiększyła się o 7,9% r/r, utrzymując wysoką dynamikę z 1h25. Obecny wzrost stopy bezrobocia mieści się w granicach jednego odchylenia  standardowego, co odrzuca jeszcze tezę o istotnych problemach na rynku pracy, choć trwająca fala restrukturyzacji będzie sprzyjać dalszemu wzrostowi liczby bezrobotnych. Oceniamy jednak, że będzie to zjawisko przejściowe. Jednocześnie trwający okres restrukturyzacji na rynku pracy w dłuższym okresie może być korzystny z perspektywy poprawy efektywności alokacji zasobów pracy i poprawić produktywność gospodarki.
• USA: Według Beżowej Księgi Fed poziom aktywności gospodarczej niewiele zmienił się od publikacji ostatniego raportu 15 października. Wydatki konsumentów kontynuowały spadki, za co częściowo odpowiadał rządowy „shutdown”. Duża odporność była raportowana w przypadku segmentu towarów z „wyższej półki”. Niewielki wzrost dotyczył produkcji w przetwórstwie. Pomimo wzrostu liczby ogłaszanych zwolnień redukcja zatrudnienia odbywała się głównie poprzez wstrzymanie nowych rekrutacji, zatrudnianie wyłącznie w miejsce odchodzących pracowników czy dobrowolne odejścia z pracy. Obniżony popyt na pracę materializował się również w postaci redukcji przepracowanych godzin, a nie liczby pracowników. Wzrost cen w raportowanym okresie był umiarkowany. Presja kosztowa po stronie czynników produkcji była widoczna przede wszystkim w przetwórstwie i handlu, spowodowana wzrostami cen wynikającymi z wcześniejszych podwyżek ceł.
• POL: W październiku zamówienia w przemyśle wzrosły o 2,7% r/r, utrzymując dodatnią dynamikę po nadzwyczajnym skoku o 9,8% r/r we wrześniu. Wzrost notują również zamówienia eksportowe (2,6% r/r), co stanowi szczególnie pozytywny sygnał w kontekście pogłębiających się trudności w niemieckiej gospodarce.
• UK: Rząd przedstawił budżet w którym podnosi podatki o ok. 27–30 mld GBP rocznie do 2031, co w połączeniu z wcześniejszymi decyzjami oznacza największe zacieśnienie fiskalne w jednej kadencji od lat 70. Pakiet obejmuje rekordowe 88 środków, głównie liczne, drobne podwyżki obciążeń: zamrożenie progów PIT o kolejne trzy lata, wyższe stawki podatków od oszczędności, dywidend i nieruchomości oraz znaczące podniesienie podatków od hazardu online. Zniesiono natomiast limit świadczeń na drugie dziecko i wprowadzono zachęty dla rynku kapitałowego, aby przekierować oszczędności na rynek akcji. OBR (niezależna instytucja fiskalna przygotowująca prognozy makro) prognozuje inflację CPI na poziomie 3,5% r/r w 2025 i 2,5% w 2026, a wzrost PKB odpowiednio 1,5% i 1,4%. Pomimo zacieśnienia fiskalnego dług publiczny ma wzrosnąć z 99,8% PKB w 2024–25 (rok fiskalny trwa od 1 kwietnia do 31 marca roku następnego) do 105% PKB w 2029–30, by następnie zacząć spadać. Zmiany, choć liczne, nie rozwiązują strukturalnych problemów finansów publicznych, a rozdrobnione podwyżki podatków zwiększają ryzyko społecznego sprzeciwu (politycznego „backlashu”).
• USA: Liczba nowych wniosków o zasiłek dla bezrobotnych spadła do 216 tys. z 222 tys. w ubiegłym tygodniu. Liczba osób kontynuujących pobieranie zasiłku wzrosła do 1,960 mln w tygodniu kończącym się 15 listopada, rosnąc 3 tydzień z rzędu i zbliżając się do najwyższych w tym roku dynamik z czerwca, co potwierdza narastające trudności w znalezieniu nowej pracy przez już bezrobotnych. Dane pozostają zaburzone efektami sezonowymi wokół Święta Dziękczynienia, co mogło zaniżyć odczyt.
• USA: Zamówienia w przemyśle we wrześniu wzrosły o 0,5% m/m (sa) utrzymując dodatnią dynamikę z poprzedniego miesiąca oraz powyżej oczekiwań.  Zamówienia z wyłączeniem transportu wzrosły o 0,6% m/m. Wzrost popytu na produkty przemysłu USA najpewniej generowany jest w kraju, co jest skutkiem podwyższenia ceł, które podbiły ceny importu.
• UKR: MFW osiągnął porozumienie na szczeblu roboczym w sprawie nowego, czteroletniego programu pomocowego dla Ukrainy o wartości 8,2 mld USD. Umowa zastąpi dotychczasowy program kredytowy w wysokości 15,5 mld USD. Premier Ukrainy, J.Swyrydenko, poinformowała, że budżet na 2026 został opracowany zgodnie z ramami nowego programu, a rząd intensyfikuje walkę z korupcją.